Από την αρχαία ελληνική πόλιν στη Βυζαντινή οικουμένην
Ζωή Αντωνοπούλου – Τρεχλή
Η φιλοσοφία της Νεωτερικότητας έχει σπάσει τους δεσμούς της με την ελληνική και τη μεσαιωνική Αρχαιότητα. Κομβικό σημείο αυτής της ξένωσης είναι η ανθρωποκεντρική και αντιτελεολογική τάση της νεώτερης φιλοσοφίας, πράγμα που σημαίνει ότι δεν γίνεται πια παραδεκτή η παραδοσιακή ιεραρχία των ουσιών. Η νεωτερική φιλοσοφία προβάλλεται ως αντι-μεταφυσική, αφού δεν νοείται μεταφυσική δίχως ορισμένη ιεράρχηση των επιπέδων του είναι. Από την άλλη, η απαλλαγή από τη μεταφυσική απαιτεί έναν άλλο μύθο στον οποίο να μπορεί να αποδοθεί η επιβολή της σημασίας. Η νεωτερική φιλοσοφία κατασκευάζει λοιπόν το μύθο της ratio, της λογικής που εδρεύει στην αυτονομημένη ατομική διάνοια. Η επινόηση της ratio σημαίνει το τέλος της «θεολογικής εικόνας για τον κόσμο και τον άνθρωπο», εφόσον η ratio στρεφόταν καταρχήν ενάντια σε κάθε ετερόνομο προσδιορισμό της σκέψης και της δράσης του ανθρώπου. Μια απόπειρα ανίχνευσης των προϋποθέσεων εκείνων που, στον πολύ ανθρώπινο χώρο της πολιτικής, κατέστησαν αναγκαία τη μεταφυσική «αυταπάτη» αποτελεί η παρούσα μελέτη. Από την Αρχαία Ελλάδα στη Νεωτερικότητα, με ενδιάμεσο σταθμό το παρεξηγημένο Βυζάντιο: αυτή είναι η πορεία.
€ 25.56 € 20.45
- Επιπρόσθετες Πληροφορίες
- Αξιολογήσεις (0)
| Weight | 0.90 kg |
|---|---|
| Dimensions | 17 x 24 cm |
| Συγγραφέας | Ζωή Αντωνοπούλου – Τρεχλή |
| Σελίδες | 424 |
| isbn13 | 978-960-527-319-4 |
| isbn | 960-527-319-5 |
Be the first to review “Από την αρχαία ελληνική πόλιν στη Βυζαντινή οικουμένην”
You may also like…
Καλλίπολις Ψυχή (Μικρό Μέγεθος)
Στέλιος Ράμφος
Ανάγνωση της Πολιτείας του Πλάτωνος
Η παιδεία δεν είναι συσσώρευση γνώσεων και πληροφοριών που με το φορτίο τους καταντούν παθητικό τον άνθρωπο. Είναι μόρφωση, ικανότης δημιουργικής ενέργειας και συνθετικής σκέψεως. Πεπαιδευμένος, ο άνθρωπος ξέρει τι να επιθυμεί. Απαίδευτος, αφήνεται στην απληστία, την φιλαρχία, την επιθετικότητα. Στόχος της παιδείας είναι η αύξηση του πολιτισμού, δεν είναι οι αλλοπρόσαλλες αυτοβεβαιώσεις. Είναι η ανάπτυξη των προϋποθέσεων του ευ ζην και όχι η εξασφάλιση ζωώδους επιβιώσεως. Αυτό το «ευ» έχει καθοριστική σημασία για όποιον το διεκδικεί συνειδητά: Η ύπαρξη του πλουταίνει με έναν πλατύτερο εαυτό, ενώ χρεωκοπεί κυριολεκτικά σ’ εκείνον του ιδιοτελούς συμφέροντος. Η πραγματική ζήτηση του αρίστου θέλει αρίστους για να επιτύχουν την σύνθεση του πολλαπλού και διαφορετικού με κριτήριο το καλύτερο δυνατό για όλους.
Ταξίδι στη Λευκή Θάλασσα
Βλάσσης Τρεχλής
Μυθιστόρημα
Φανταζόταν την πόλη του Ώρου να είναι χτισμένη σε μια γλυκιά πλαγιά, με όμορφα χρωματισμένα σπίτια, αγκαλιασμένα με γιασεμιά, με πέτρινα καλντερίμια και βρύσες στολισμένες με φιλόξενους στίχους για να ξεδιψούν το νου του ταξιδευτή. Με το καρνάγιο σε μιαν άκρη της παραλίας γεμάτο κόσμο. Και τα χέρια των τεχνιτών να δουλεύουν κάτω από τα μάτια των νοικοκυραίων και να μοσχομυρίζουν από το άρωμα του φρεσκοκομμένου πεύκου και του κυπαρισσιού. Έβλεπε ακόμα μπροστά του την αγορά, με τους ανθρώπους ν’ ανταλλάσσουν τις απόψεις τους τις ώρες της σχόλης. Με τα χέρια τους στο ύψος της καρδιάς και με θαυμαστές κινήσεις, ανάμεικτες με λόγια που δεν προσβάλλουν κανέναν άνθρωπο και καμιά πόλη, να διηγούνται την ιστορία της Λευκής Θάλασσας. Κι αυτή η ιστορία, λέει, δεν θα είναι ούτε καλή ούτε κακή, αφού θα είναι η ιστορία ολόκληρου του κόσμου…
Η εσωτερική βαρβαρότητα
Jean-François Mattéi
Μετάφραση – Σχόλια: Ζωή Αντωνοπούλου – Τρεχλή
Δοκίμιο για τη σύγχρονη ακοσμία
Η ηθική, η πολιτική, η εκπαίδευση και η τέχνη είναι οι τέσσερις τομείς στους οποίους επικεντρώνεται αυτό το βιβλίο. Ο Jean-François Mattéi σπεύδει να διαλύσει τη σύγχυση που μας κάνει να χαρακτηρίζουμε ως πρωτοποριακό οτιδήποτε διεγερτικό, έξαλλο ή παθολογικό, οτιδήποτε θυσιάζει το νόημα στον βωμό της διαδικασίας, και να μας υπενθυμίσει ότι κάτι τέτοιο είναι στην πραγματικότητα βαρβαρότητα, διαφορετική ίσως από την αρχαία αρπακτική βαρβαρότητα, αλλά όμως πιο ύπουλη και πιο απειλητική, επειδή φωλιάζει μέσα στην καρδιά του πολιτισμού, ενώ εκείνος πίστευε ότι την είχε οριστικά κατανικήσει.
Η υποκειμενοποίηση με θύμα το ίδιο το υποκείμενο, έγκλειστο στον εαυτό του, ανίκανο για οποιοδήποτε εξωτερικό άνοιγμα, η διαδικαστική παιδαγωγική με θύμα τον μαθητή, εικονικό υποκείμενο που ουδέποτε θα αντιληφθεί ορθά την πραγματικότητα του κόσμου της μόρφωσης, η καλλιτεχνική υπερβολή με θύμα το έργο τέχνης, διαμελισμένο, σπιλωμένο, ακόμα και ολοσχερώς κατεστραμμένο, η παράνοια του φασισμού και του κουμμουνισμού, με θύμα όχι μόνο μία αφηρημένη ιδέα, φυλή ή τάξη, αλλά τον άνθρωπο, τον καθένα που βρέθηκε ανάμεσα στους σωρούς των εκτοπισμένων ή των εκκαθαρισμένων, σε αυτό το βιβλίο αντιμετωπίζονται και αναλύονται από τον Jean-François Mattéi ως φαινόμενα βαρβαρότητας.
Αντωνοπούλου – Τρεχλή Ζωή (Antonopoulou Trechli Zoi)
Η Ζωή ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ-ΤΡΕΧΛΗ΄ σπούδασε κλασική φιλολογία και αγγλική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου συνέχισε τις σπουδές της και σε μεταπτυχιακό επίπεδο. Έχει μεταπτυχιακό δίπλωμα στη νεοελληνική φιλολογία και διδακτορικό στη φιλοσοφία. Δίδαξε στο Université Libre de Bruxelles και στο Τμήμα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Πατρών. Από το 2003 υπηρετεί ως σχολική σύμβουλος φιλολόγων.
Έχουν εκδοθεί δύο βιβλία της με θέμα τη φιλοσοφία: Η πολιτική φιλοσοφία της αρχαιοελληνικής τέχνης («Νέα Σύνορα» – Α. Α. Λιβάνη, 2001) και Από την αρχαία ελληνική πόλιν στη βυζαντινή οικουμένην (Αρμός, 2005). Επίσης, μετέφρασε από τα γαλλικά: Clément Rosset, Το πραγματικό και το διπλό του (Αρμός, 2008) και Jean-François Mattéi, Η εσωτερική βαρβαρότητα (Αρμός, 2009). Φιλοσοφικά και παιδαγωγικά άρθρα της έχουν δημοσιευθεί σε ελληνικά και ξένα επιστημονικά περιοδικά και έχει συμμετάσχει ως εισηγήτρια σε πολλές ημερίδες και συνέδρια. Από το 2014 διαχειρίζεται το blog: https://mopoiondaskalo.blogspot.com/
Το πραγματικό και το διπλό του
Κλεμάν Ροσέ
Εισαγωγή-Μετάφραση-Σχόλια: Ζωή Αντωνοπούλου – Τρεχλή
Δοκίμιο περί αυταπάτης
Τούτο το βιβλίο του Κλεμάν Ροσέ θα μπορούσε να είναι ανυπόφορο, όσο ανυπόφορη είναι και η σκληρή πραγματικότητα που περιγράφει. Ξεσκεπάζει αδυναμίες μας, εκκρεμότητες, μικρές και μεγάλες απάτες. Μας λέει ξεκάθαρα ότι δεν κερδίζουμε τίποτα με τους θεατρινισμούς ή με το να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας. Αποδεικνύει ανήμπορη κάθε μας καταφυγή και κάθε μας παρηγοριά (ηθική, πολιτική ή θρησκευτική). Καταργεί κάθε διπλότητα: ανάμεσα στο γεγονός και τις συνέπειές του, το συμβάν και τις προσδοκίες, το εδώ και το αλλού, τον εαυτό μας και το άλλο. Αλλά, μολονότι θα φανταζόταν κανείς ότι ο άνθρωπος, θλιβερά αβοήθητος από κάθε διπλό, καταρρέει, παρόλα αυτά, ο Ροσέ δύο φορές υπογραμμίζει την ευφροσύνη που νιώθει κανείς, όταν η πρωινή καμπάνα χτυπά για να αναγγείλει το τέλος κάθε μαγγανείας. Οι καθρέφτες θραύονται· απομένει μόνον η πραγματικότητα: ανθρώπινη, ευάλωτη, σκληρή, αλλά πραγματική. Δεν υπάρχουν διπλά, υποδεικνύει νηφάλια ο Ροσέ. Διπλά ως αντίγραφα, αντανακλάσεις, υποκατάστατα, αμφισημίες, αμφιλογίες, διφορούμενα, απατηλά, σε κάθε περίπτωση, αφού απλώς κρύβουν το γνήσιο που είναι το πραγματικό. Και όμως, το αποτέλεσμα δεν είναι η συντριβή, αλλά μια εχέφρων κατάφαση της ζωής που μοιάζει με το αίσθημα που έχει κανείς όταν ακούει, όπως το άκουσε εκείνος, το Μπολερό του Ραβέλ: η βαθιά δομή της ευτυχίας είναι να είναι κανείς, εν τούτοις και παρόλα αυτά, ευτυχισμένος.
Η αντιπροσωπευτική πολιτεία στην πόλη – κράτος
Μαρία Κενέ
Η αντιπροσωπευτική πολιτεία γεννήθηκε και θεμελιώθηκε στην ελληνική πόλη του 7ου και 6ου αιώνα π.Χ. Η εμφάνισή της σηματοδοτεί την είσοδο του ατόμου στην ανθρωποκεντρική κοινωνία. Μέσα από τη μελέτη της οργάνωσης του κράτους, της λειτουργίας των θεσμών και της πολιτικής που εφαρμόστηκε, επιδιώκεται η παρουσίαση του προ-κλασικού πολιτικού συστήματος, όπως αυτό εξελίχθηκε μέσα από τα στάδια της αντιπροσώπευσης.Ταυτόχρονα, διερευνάται η οικονομική, κοινωνική και πολιτική αλλαγή, την οποία βίωσε η κοινωνία της πόλης-κράτους, προτού καταλήξει στη δημοκρατία και στην ολοκλήρωση της ανθρωποκεντρικής κοινωνίας. Στη βάση μιας διαφορετικής προσέγγισης και ερμηνείας από εκείνη της νεοτερικότητας, αναφορικά με τη λειτουργία και τη φύση των πολιτικών συστημάτων, προκύπτει πλήθος ερωτημάτων…
Ποιο είναι το εύρος των δικαιωμάτων και των ελευθεριών του ατόμου στη σύγχρονη κοινωνία. Τι είδους πολίτης είναι. Κατά πόσον είναι εύλογο ένα εξουσιαστικό σύστημα να ταυτίζεται με τη δημοκρατία της κλασικής περιόδου. Μήπως η ταύτιση της προ-αντιπροσώπευσης με τη δημοκρατία παραβλέπει σημαντικά στοιχεία, όπως η πολιτική ευθύνη και η πολιτική ελευθερία του ατόμου, τα οποία απουσιάζουν σήμερα από την πολιτική διαδικασία. Τα παραπάνω και άλλα συναφή ζητήματα επιχειρεί να απαντήσει το βιβλίο με μια σύντομη συγκριτική προσέγγιση του κράτους-έθνους με την πόλη-κράτος, μέσα από τις αναλογικές προβολές του αρχαίου αντιπροσωπευτικού συστήματος στο σύγχρονο.
Το θάρρος της δημιουργίας (2η Έκδοση)
Rollo May
– Κι αν η φαντασία και η τέχνη δεν είναι, όπως πιστεύουν πολλοί, το σιρόπι στο γλυκό της ζωής, αλλά η βασική πηγή της ανθρώπινης εμπειρίας;
– Κι αν όλη μας η λογική και η επιστήμη ανακύπτουν από μορφές της τέχνης κι όχι το αντίθετο;
Ο Ρόλλο Μέυ βοηθάει όλους μας να βρούμε και να απελευθερώσουμε εκείνες τις δημιουργικές παρορμήσεις που μας προσφέρουν τις δυνατότητες να πετύχουμε νέους στόχους.
Γνωστός και ως «πατέρας της υπαρξιακής ψυχολογίας» αντλεί από την εμπειρία του για να μας δείξει πως μπορούμε να σπάσουμε τις παλιές πολυχρησιμοποιημένες δομές στη ζωή μας.
Αυτό το εμπνευσμένο βιβλίο μας ανοίγει δρόμους για να ξεπεράσουμε τους φόβους μας και να φτάσουμε σ’ έναν ολοκληρωμένο εαυτό.
«Η δημιουργική υπόσταση της ζωής» του Στέφανου Ξένου (στο «Διαβάσαμε»).
Related Products
Οι γάμοι του ουρανού και της γης
π. Λάμπρος Καμπερίδης
Μια ανάγνωση του Pound, του Yeats και του Blake με οδηγό τον Λορεντζάτο
Η έκδοση τούτου του δοκιμίου που πρωτοδημοσιεύτηκε στον τιμητικό τόμο «Αντί Χρυσέων» τον αφιερωμένο στον Ζήσιμο Λορεντζάτο (εκδ. Δόμου και Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης, 1995), έχει το προνόμιο να περιλαμβάνει τέσσερα πρόσωπα: τον Blake, τον Pound, τον Λορεντζάτο και τον συγγραφέα του τον Καμπερίδη, χωρίς τον οποίο δεν θα είχαμε τους άλλους τρεις δουλεμένους, μελετημένους και περασμένους μέσα από τον ίδιο. […]
Αυτοείδωλον εγενόμην…
Θεόδωρος Ι. Ζιάκας
Το αίνιγμα της ελληνικής ταυτότητας
Ειδική εισαγωγή
Το ελληνικό πρόβλημα σχετίζεται με ένα συγκεκριμένο ανθρωπολογικό φαινόμενο: Την αναπόφευκτη μηδενιστική αποσύνθεση του Ατόμου, όταν φτάσει στην ολοκλήρωσή του. Και τους δύο δρόμους που τότε ανοίγονται: τον ευρύχωρο της υποστροφής σε ένα νέο κολεκτιβισμό και τον στενό και τεθλιμμένο της μεταλλαγής του Ατόμου σε Πρόσωπο και της συναφούς διαφυγής της κοινότητας από την πόλωση ατομοκεντρισμού-κολεκτιβισμού. Ο νεωτερικός άνθρωπος, που τόσο εύκολη έχει την αλαζονική κριτική, ήδη καλείται να αντιμετωπίσει το ίδιο πρόβλημα και μάλιστα σε πλανητική κλίμακα. Είναι τώρα η σειρά του να δει πόσα απίδια παίρνει ο σάκος.
Νυν… αιωρούμαι
Κώστας Ζουράρις
Θουκυδίδης Αρχέτυπος
Ο Κώστας Ζουράρης έρχεται να καταδείξει πως η θουκυδίδεια ανάγνωση της ιστορίας όχι απλώς προϋποθέτει την τραγική ανάγνωση του κόσμου, αλλά, πολύ περισσότερο, πως αυτή είναι η μόνη δυνατή ιστορική και πολιτική επιστήμη.
Για το ιερό και το δράμα
Ιωσήφ Βιβιλάκης
Θεατρολογικές προσεγγίσεις
Η έκδοση αυτή περιλαμβάνει μελετήματα που καλύπτουν ένα ευρύ χρονικό φάσμα, από την αρχαιότητα έως τον 20ό αιώνα. Θέμα των περισσότερων κειμένων είναι το ιερό με τις διάφορες εκφάνσεις του το οποίο αναζητείται στη συμπλοκή του με το δράμα και τη σκηνή στην πατερική γραμματεία, στην εκκλησιαστική λατρεία και σε θεατρικούς συγγραφείς (όπως ο Ο’ Νήλ, ό Ουίλλιαμς ή ο Τερζάκης), αν και παρουσιάζονται έργα στα οποία κύριος σκοπός είναι η καταγραφή και η ανάδειξή τους (όπως στην περίπτωση του Μ. Καραγάτση και του Παύλου Νιρβάνα). Άλλες στιγμές η ερευνητική ματιά εστιάζει στον μαρασμό των αρχαίων θεάτρων ή στην ιδιαιτερότητα ορισμένων δραμάτων, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την επτανησιακή Ευγένα του Μοντσελέζε, μία μοναδική δραματοποίηση συναξαριού, που απηχεί το θρησκευτικό θέατρο της Δύσης στα καθ’ ημάς ή στον Αυξεντιανό μετανοημένο, μια ανελέητη διαλογική σάτιρα της Χριστοκαπηλείας, που γράφτηκε στα μισά του 18ου αιώνα. Αλλού η προσοχή πέφτει στο ανέβασμα θεατρικών παραστάσεων, όπως στη σκανδαλιστική πρώτη σκηνοθεσία του «Χριστού Πάσχοντος» από τον Αλέξη Σολομό, όταν για πρώτη φορά στη νεώτερη Ελλάδα «εμφανίσθηκε» εξαϋλωμένος ο Ιησούς επί σκηνής.
www.platon.org
Αντωνοπούλου – Τρεχλή Ζωή
Οδηγός πλοήγησης στον κυβερνο-χώρο του Πλάτωνος
Τα κείμενα του Πλάτωνος συγκροτούν τα ίδια έναν ιστό από μοτίβα, θέσεις και προβλήματα, αλλά επίσης κληρονομούν έναν ιστό από μοτίβα, θέσεις και προβλήματα από ολόκληρη την προγενέστερη φιλοσοφική παράδοση, τα οποία είτε αναπαράγουν σχεδόν αυτούσια είτε τροποποιούν είτε, το πιο συχνό, εξοβελίζουν. Υπάρχουν, θα λέγαμε, κάποιες πλατωνικές «εμμονές», που δια-πλέκονται, συμ-πλέκονται, και συχνά περι-πλέκονται, σε μια προσπάθεια να καταγραφούν οι φιλοσοφικές προϋποθέσεις οι οποίες σκοπό έχουν να δημιουργήσουν εν τέλει μια συνεκτική νοηματική ολότητα. Από αυτήν την πυκνή ύφανση, στην παρούσα εργασία επιλέγουμε και ανασύρουμε ορισμένα θέματα, κατά τη γνώμη μας κεντρικά για τη συνολική κατανόηση του πλατωνικού έργου. Ως οδηγητικό νήμα χρησιμοποιείται το παρεχόμενο από τον ίδιο τον Πλάτωνα, όπως αυτό σχηματοποιείται στους ύστερους διαλόγους του εκ των οποίων ο τελευταίος δεν πρόλαβε καν να γραφτεί: σοφιστής (Σοφιστής), πολιτικός (Πολιτικός), φιλόσοφος. Η πλατωνική φιλοσοφία αντιμετωπίζεται ως όλον, ως ένας ιστός με πολλά επιμέρους συμπλεκόμενα νήματα. Ο Πλάτων, σαν την αράχνη, έχει στήσει τον ιστό του και μας έχει παγιδεύσει στην τυραννική του γοητεία. Στην τυραννική γοητεία της δικής του φιλοσοφίας, αλλά και της φιλοσοφίας γενικά.
«… Μέτρον άνθρωπος»
Σταύρος Δ. Πάνου
Ανθρωποκεντρικά ΙΙ
Μελετήματα για τον άνθρωπο και τον πολιτισμό
Έχουν περάσει αρκετά χρόνια από την έκδοση του βιβλίου μου «Ανθρωποκεντρικά. Φιλοσοφικά μελετήματα» (Αθήνα 1980). Με τον ίδιο τίτλο «Ανθρωποκεντρικά ΙΙ. Μελετήματα για τον άνθρωπο και τον πολιτισμό» επικοινωνώ και πάλι με το ελληνικό κοινό με μια σειρά δοκιμίων – μελετημάτων που έχουν και πάλι στο επίκεντρο τους τον άνθρωπο, το περιβάλλον του, τον πολιτισμό του, τις ανησυχίες του. Η πολύχρονη παραμονή μου στο εξωτερικό, μου στέρησε μια πιο άμεση επικοινωνία με τους Έλληνες αναγνώστες, παρά τα κάποια διαλείμματα. Ελπίζω ότι ο νέος διάλογος μαζί τους θα αποτελέσει και πάλι ευκαιρία για γόνιμο προβληματισμό, για μια ουσιαστικότερη ανταλλαγή απόψεων, ανησυχιών, νοημάτων. Τα κείμενα έχουν γραφεί στο Μόναχο, στην Αθήνα και κάποια στη Γαλλία (Παρίσι και Στρασβούργο) και αποτελούν δοκιμές για το πρόβλημα του νοήματος, της τρέλας, του τραγικού και της μεταφυσικής, για το μέλλον του ανθρώπου. Συζητώ στα μελετήματά μου με αμεσότητα και εμπιστεύομαι τους αναγνώστες μου σε ένα οδοιπορικό προσωπικό, που ίσως κάποτε δείχνει παράδοξο. (από τον πρόλογο του συγγραφέα)
Το εσωτερικό φως
Mircea Eliade
Από τα πλατωνικά κείμενα και τα νεοπλατωνικά στα ινδικά, τα ιουδαϊκά, τα σουφικά, από το όραμα του Παύλου στις ησυχαστικές εμπειρίες της θέας του Θαβωρίου φωτός, στην πνευματική ζωή των ανθρώπων συναντούμε το φαινόμενο της εμπειρίας του θεϊκού φωτός, που με τη σειρά του πιστοποιεί την ενεργό παρουσία του φωτός στην ζωή του ανθρώπου και συγχρόνως δηλώνει το άνοιγμα του ανθρώπου από τον κόσμο του σκότους και της άγνοιας σε έναν κόσμο πνευματικό.
Η θεωρία του πνευματικού σώματος στην δυτική παράδοση
G. R. S. Mead
Το βιβλίο του Μηντ περί του πνευματικού σώματος έχει μεγάλη αξία για τον ειδικό ερευνητή αλλά και για τον απλό φιλομαθή αναγνώστη, διότι συγκεντρώνει τα σπουδαιότερα αποσπάσματα που έχουν σωθεί και τα ερμηνεύει, πράγμα σπουδαιότατο για την ιστορία των ιδεών. Επί πλέον δείχνει πολύ καθαρά την εξέλιξη της χριστιανικής εννοίας της ψυχής, αλλά κυρίως της ιδέας του πνευματικού σώματος της Αναστάσεως, για το οποίο κάνει λόγο με τόση έμφαση ο Απόστολος Παύλος στην Α’ Προς Κορινθίους Επιστολή του.
Άμλετ και Δον Κιχώτης
Ivan Turgenev
Οι Δον Κιχώτες ανακαλύπτουν, οι Άμλετ επεξεργάζονται. Πώς, όμως, θα μας ρωτήσουν, μπορούν οι Άμλετ να επεξεργαστούν οτιδήποτε, όταν αμφιβάλλουν για τα πάντα και δεν πιστεύουν σε τίποτα. […] Με βάση το σοφό καταμερισμό της φύσης, απόλυτοι Άμλετ, όπως και απόλυτοι Δον Κιχώτες, δεν υπάρχουν: αυτοί είναι απλά ακραίες εκφράσεις δύο διαφορετικών κατευθύνσεων, σταθμοί που οριοθετούνται από τους ποιητές σε διαφορετικές ατραπούς […] Όπως η αρχή της ανάλυσης έφτασε στον Άμλετ στα όρια της τραγικότητας, έτσι και η αρχή του ενθουσιασμού έφτασε στον Δον Κιχώτη στα όρια του κωμικού, ενώ στην ζωή το απόλυτο κωμικό και το απόλυτο τραγικό απαντώνται σπανίως.
Πέρα από το άτομο
Θεόδωρος Ι. Ζιάκας
Το αίνιγμα της ελληνικής ταυτότητας
Γενική εισαγωγή
Ανασκοπώντας την ιστορική διαδρομή του Ελληνισμού διαπιστώνουμε ότι δεν είναι η εξατομίκευση που μας λείπει, αλλά το συλλογικό πνεύμα. Το τρένο της εξατομίκευσης το είχαν πάρει οι Έλληνες ήδη από την ομηρική εποχή και το εκτροχίασαν, εκεί κάπου στον τέταρτο π.Χ. αιώνα. Γνώρισαν πολύ καλά την εξατομίκευση μέχρι την έσχατη ολοκλήρωσή της: την αποσύνθεση του Ατόμου, το σοφιστικό και το σχετικιστικό πνεύμα, τον γραικυλισμό και τον μηδενισμό. Η ελληνιστική και η ρωμαϊκή εποχή χαρακτηρίζονται ακριβώς από την παρατεταμένη κρίση της ελληνικής εξατομίκευσης. Εφεξής το πρόβλημα των Ελλήνων δεν ήταν πώς θα «γίνουν άτομα», αφού ήταν ήδη, αλλά πώς θα ξεπεράσουν το δίπολο κολεκτιβισμού-ατομικισμού. Πώς θα αποφύγουν την υποστροφή στην κολεκτιβιστική βαρβαρότητα, στην οποία κινδυνεύει να καταποντιστεί η εξατομίκευση στη φάση της ολοκλήρωσής της. Ή αλλιώς: πώς θα αναπτύξουν συλλογικό πνεύμα, χωρίς να χάσουν την ατομικότητά τους. Η περιπέτεια της ελληνικής ταυτότητας είναι το διαχρονικό αυτό τάνυσμα του Ελληνισμού να υπερβεί την πόλωση ατομικισμού-κολεκτιβισμού. Κι αυτό ακριβώς προσπαθεί να συλλάβει τούτο το βιβλίο. Εξ ου και ο τίτλος του.
There are no reviews yet.