Εν αινίγματι πρόσωπα
Κώστας Ζουράρις
Μαρτυρίκια προσωποκεντρικής πολιτικής
… Επομένως ο Απόστολος Παύλος, εξίσου τραγικός κυνικός, διαπιστώνει ότι, για τα εδώ και τα τώρα των ανθρώπων, τα πάντα θα είναι πάντοτε ένα αίνιγμα μέσα από καθρέφτη, κι ότι όση πραγματική ζωή ζούμε βλέποντας στον καθρέφτη, άλλη τόση αληθινή γνώση αποκτούμε «εν αινίγματι», μέσα στο αεί ρευστόν της πολιτικής… Δήλον ότι, «άρτι», σ’ αυτό το Εδώ παντοτινό Τώρα, οι άνθρωποι-πολίτες, τα ατομικά μας «δικαιώματα», τα πεφυσιωμένα «συστήματα», οι φουσκωμένες «κατακτήσεις» του πολιτισμού, το σύνολο της απληστίας μας, ή και η ευθυδικία των ισρροπιών μας, άπασα η απανταχού δομική ανισορροπία της ες αεί εριστικής μας κοινωνίας, όλοι οι άνθρωποι – πολίτες – κοινωνοί, «άρτι», και ξανά άρτι, άχρι καιρού συντελείας του ακόσμου τούτου Κόσμου, «άρτι», βλέπουμε και παραμένουμε μέσα στο Αίνιγμα… Στο περίπου, στο πτωτικόν, στο φθοροποιόν και ες αεί εφθαρμένον… Τόσο βλέποντες, τόσο «ειδότες, επαΐοντες, επιστήμονες», όσο το αίνιγμα… Τόσο βέβαιοι για τα κοινωνικά μας συστήματα, όσο το αίνιγμα…
€ 15.21 € 12.17
- Επιπρόσθετες Πληροφορίες
- Αξιολογήσεις (0)
| Weight | 0.60 kg |
|---|---|
| Dimensions | 14 x 21 cm |
| Συγγραφέας | Κώστας Ζουράρις |
| Σελίδες | 376 |
| isbn13 | 978-960-527-347-7 |
| isbn | 960-527-347-0 |
Be the first to review “Εν αινίγματι πρόσωπα”
You may also like…
Ελληνική Δημοκρατία (4η Έκδοση)
Κώστας Ζουράρις
Σπουδή στα σπουδαρχίδια της εδω κοπροκρατίας
Η δημοκρατία του λαού,
του τραπεζίτη, του ιδιοκτήτη, της Δεξιάς,
της Αριστεράς, της αστυνομίας,
του Αριστοφάνη, του Ελύτη, του Θουκυδίδη,
του αντάρτη, του νεομάρτυρα, του τοκογλύφου, της τηλεόρασης,
της Χούντας και της διαφθοράς,
της διαφάνειας, της ασυλίας και της κομματοσαπίλας,
της πείνας, της υποτέλειας και της κατοχής,
της Siemens της μίζας και του Δημοσίου,
του δικομματισμού, του Παπανδρέου και του Καραμανλή,
του αφελληνισμού, της φοροδιαφυγής, της ατιμωρισίας, η…
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Το συναμφότερον
Γράφουν οι:
Ηλίας Βαβούρας, Βασίλειος Κάλφας, Κωνσταντίνος Μποζίνης, Ιωάννης Γ. Κουρεμπελές, Ελένη Ελ. Οικονόμου, Δημήτριος Αβδελάς, Σωτήριος Μητραλέξης, Γεώργιος Παύλος, Θεόδωρος Ζιάκας, Λάμπρος Σιάσος, Γεώργιος Καλεάδης, Μανόλης Ξεξάκης, Μαρία – Αλεξάνδρα Ντόβα, Άγγελος Δεληβορριάς, Βασιλική Γ. Τζότζολα, Βούλα Πατουλίδου, Αθανάσιος Πολυχρονίδης.
Πνεύμα απελεύθερο από τους καταναγκασμούς και την ευνουχιστική ροπή του «δόγματος», έβαλε στη θέση του μία ευρύστερνη παράδοση. Η ίδια η ελληνική γλώσσα ώς απόθεμα λόγου, εγκαθιστά στη συνείδησή του μία νέα συνθήκη ανάλυσης και σκέψης (Το Συναμφότερον) και επιβάλλει στη σκέψη του προϋπάρχουσες σημασιολογικές αποχρώσεις έκτυπες στον έλληνα λόγο, δίνοντάς του εν συνεχεία τη δυνατότητα να συνεισφέρει εμπλουτιστικά στην κοινή περιοσία, δυνάμει ακριβώς αυτού του Κοινού (Ξυνού) Λόγου. Η έννοια του Συναμφότερου, που διαπερνά έγγλυφα ή υποδόρια όλο το έργο του Κώστα Ζουράρι, αποτελεί την ερμηνευτική κλείδα σχεδόν όλων των εισηγήσεων του τόμου.
Μέσα στο σάμαλι η Αχειροποίητος
Κώστας Ζουράρις
Παραμύθι αντιδραστικό, όπως όλα τα παραμύθια, για τα παιδιά που δεν πρέπει να μεγαλώσουν και για τους μεγάλους που δεν ξέρουν πως να ξαναγίνουν παιδιά
Κι αν το πραγματικό δεν είναι αληθές;
Λάμπρος Χρ. Σιάσος
Κριτική αναστοιχείωση της αριστοτελικής προϋποθέσεως
(…) Το ερώτημα περί το αληθές στην αρχαιοελληνική φιλοσοφική του εκδοχή γνωρίζει ποικίλες προσεγγίσεις. Και ο τρόπος συγκρότησής του επηρεάζεται από την ειδική φιλοσοφική παράδοση. Φαντάζει υπερβολικό, αλλά και απέχει πολύ από τα πράγματα. Το γεγονός ότι στις πρώτες φιλοσοφικές σχολές δεν υπάρχουν ευδιάκριτες και αυτοτελείς προσεγγίσεις του σχετικού ερωτήματος. Και στις μεταγενέστερες – εξηγητικές κυρίως – παραδόσεις κοπιάζει κάποιος υπέρ το δέον για να εντοπίσει συγκεκριμένες αναλύσεις. Από τη σχετική μας αναδίφηση προέκυψε ότι, ανεξαρτήτως των τελικών απαντήσεων, η πληρέστερη και ακριβέστερη φιλοσοφική διατύπωση του ζητήματος εντοπίζεται μετά ευκολίας στο προοίμιο της μικρής λογικής πραγματείας του Αριστοτέλους, του Περί Ψυχής. Εις αυτό συγκροτείται ένα πανίσχυρο λογικό πολύπτυχο (των πραγμάτων, εννοιών – νοημάτων, φωνών – λέξεων και γραφομένων) επί του οποίου εγείρεται ως μονομελές και προβάλλεται ως δίδυμο το ερώτημα (και) περί του αληθούς και περί του ψεύδους. Ο Αριστοτέλης εν προκειμένω δεν παραδίδει μόνο τα ερευνητικά σύνεργα ενός μοναδικού φιλοσοφικού ερωτήματος· παρέχει εν αυτώ και τη φιλοσοφική του απάντηση: η αλήθεια (και το ψεύδος) αναζητείται και υπάρχει στα εν συνθέσει ή εν διαιρέσει τελούντα νοήματα, το ίδιο και στις λέξεις (…)
Όλα ή Τίποτα
Γιάννης Μ. Καλιόρης
Αντιεξουσιαστικός λόγος και συνείδηση των ορίων
Πόσο ο αντιεξουσιαστικός λόγος είναι πράγματι αντιεξουσιαστικός. Ο συγγραφέας μέσα από το παρόν δοκίμιο συζητά κάποιες απόψεις και αρχές του εν Ελλάδι αντιεξουσιαστικού λόγου. Ενός λόγου που στο μεν ιδεολογικό πεδίο οραματίζεται καθολικές απελευθερώσεις, μείζονα δικαιοσύνη και αυτονομία κοινωνική – επί εδάφους όμως πραγματικού-,όπου απαιτείται συνείδηση συγκεκριμένων δυνατοτήτων και ορίων, αμηχανεί υπολειπόμενος σε βάσιμες προτάσεις έμπρακτης θετικότητας.
Κατά αυτόν τον τρόπο, τόσο η απολυτότητα του αντισυστημικού του αρνητισμού όσο και η πολεμική δριμύτητα κατά του ετερόφρονος λόγου, δείχνουν ότι κι ο ίδιος, και παρά τις ειλικρινείς του προθέσεις, φέρεται από αξίωση ισχύος και κυριαρχίας παρόμοια κατ΄ ουσίαν – ή και εντονότερη- προς αυτήν που καταγγέλλει στους κατεστημένους φορείς της.
Ζουράρις Κώστας
Πολιτικός επιστήμονας και συγγραφέας. Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1940 και σπούδασε νομικά στο πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και πολιτικές επιστήμες στο Παρίσι. Από το 1969 δίδαξε πολιτικές επιστήμες στο πανεπιστήμιο Vincennes-Paris στο Παρίσι, απ’ όπου και συνταξιοδοτήθηκε το 2005.
Να την χέσω τέτοια λευτεριά, οπού θα κάμω εγώ εσένα πασιά!
Κώστας Ζουράρις
Ω μέγ’ αναιδές, κυνώπα, κερδαλεόφρον!
Δεν θα σας δείξω τον Μακρυγιάννη ως ιστορικό πρόσωπο, τον περίλαμπρο αγωνιστή της Επαναστάσεως, αλλά θα κάνω κάτι πιο στενό και λόγιο: θα αναδείξω την πολιτική επιστημολογία που υπάρχει στα «Απομνημονεύματα» του Μακρυγιάννη. Κατά την άποψή μου, πέραν της πανθομολογούμενης γενικής αναγνωρίσεως, ειδικά από την γενιά του ’30, και από το ελληνικό κομμουνιστικό κίνημα, ότι πρόκειται για περίλαμπρο αγωνιστή και μνημείο της γραμματείας μας, ο Μακρυγιάννης και τα «Απομνημονεύματά» του αποτελούν ένα κορυφαίο επίτευγμα της πολιτικής σκέψης· και ειδικά των κατηγοριών της πολιτικής επιστημολογίας, δηλαδή των λογικών αλληλουχιών που κατασκευάζουν την πολιτική θεωρία.
Πρόσωπον προς Πρόσωπον (Συλλογικό έργο)
Πρόταση εξόδου από την κρίση της Νεωτερικότητας
Επιμέλεια: ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΕΡΟΥΚΑΛΗΣ
ΓΡΑΦΟΥΝ: Δ. Γερούκαλης, Σ. Γουνελάς, Θ. Ζιάκας, Ι. Ζώης, Γ. Κοντογιώργης, π. Ν. Λουδοβίκος, Α. Μουστάκης
Τι εννοούμε όταν λέμε πρόσωπο. Βεβαίως το υποκείμενο των σκοπών, των επιθυμιών, τω αντιπαθειών κ.ο.κ. Και προφανώς ακόμα κάτι επιπλέον, αφού πολλά ζώα μπορούν να περιγραφούν παρομοίως, αλλά δεν τα θεωρούμε πρόσωπα… για να είναι κάποιος πρόσωπο με την πλήρη έννοια της λέξεως, πρέπει να είναι υποκείμενο με αίσθηση εαυτού ως υποκειμένου, ένα όν το οποίο ως εκ τούτου σχεδιάζει την ζωή του και πιστεύει σε αξίες ανάλογα με τις οποίες τα διαφορετικά σχέδιά του μοιάζουν χειρότερα ή καλύτερα, κάποιος ο οποίος μπορεί να διαλέγει ανάμεσά τους…
Μια σύγχρονη συζήτηση-κατάθεση στο περί προσώπου διαχρονικό μας πρόβλημα.
Ο σύγχρονος μηδενισμός
Θεόδωρος Ι. Ζιάκας
Μικρή αφήγηση για τη μοίρα της ελευθερίας
Το γενικό συμπέρασμα του βιβλίου είναι ότι ο μηδενισμός έχει διαπεράσει πλέον το επίπεδο των θεσμών και έχει εγκατασταθεί στον πυρήνα του υποκειμένου, όπου και διασπά εκ των έσω την εξατομικευμένη προσωπικότητα, μεταβάλλοντάς τη σε άμορφο χυλό. Στη θέση της άλλοτε πανίσχυρης «προμηθεϊκής» βούλησης για τη δύναμη, που χαρακτήριζε τον νεωτερικό άνθρωπο στην ανοδική πλευρά της εξελικτικής του καμπύλης, έχει μείνει η αγχώδης εσωτερική αναζήτηση νέων, όλο και πιο ηδονικών μορφών αυτοανάλωσης της επιθυμίας. Είναι ένας ηδονιστικός αυτομηδενισμός. «Στο ένα άκρο του πρόκειται για ένα είδος λαιμαργίας, μια ακόρεστη ζήτηση για περισσότερα, όλο και περισσότερα. Στο άλλο άκρο είναι ένα κράμα εγκατάλειψης, παραίτησης, δειλίας μπροστά στη δυστυχία και τον θάνατο». Ο μηδενισμός μεταβάλλεται έτσι σε πανδημική ψυχοπαθολογία στον σύγχρονο κόσμο. Είναι ασθένεια κοινωνική. Ασθένεια του πολιτισμού, η οποία δεν επιδέχεται θεσμική αντιμετώπιση, η θεραπεία της εξαρτάται πλέον από την αλλαγή των θεσμών αλλά από την αλλαγή των ψυχών: από μία μεταφυσική επανάσταση/μεταστροφή.
Γελάς ελλάς αποφράς
Κώστας Ζουράρις
Στοιχεία και στοιχειά στην ρωμέηκη αγχιβασίην
Ναι, πρώτο μας Πάθος η θέλησις, διότι είμαστε Αυτοκράτορες, εμείς οι της καθ’ημάς Ανατολής Λοξίες. Αυτοκράτορες της οικείας μας γνώμης και εν σαρκί περιπολούντες θεού. Ισόθεοι παρακατιανοί μεταξύ μας. Κοινωνία στήνεις μόνο με αυτοκράτορες συμπαίκτες.
Αν οι κύκλιοι χορευτές του κύκλου δεν είναι αυτεξούσιοι αυτοκράτορες, αν τους θεωρείς ότι δεν είναι «ώριμοι» για κοινωνία, κι άν η κοινωνία είναι μία ετεροβαρής καθοδήγηση των μεν από τους δε, τότε δεν υπάρχει κοινωνία, υπάρχει τυρρανία.
Και δεν υπάρχουν πολίτες, αλλά είλωτες, προοδευτικοί ή φιλελεύθεροι. Οι πολίτες ζούνε στο κλαρί και όχι στο κλουβί.
Νυν… αιωρούμαι
Κώστας Ζουράρις
Θουκυδίδης Αρχέτυπος
Ο Κώστας Ζουράρης έρχεται να καταδείξει πως η θουκυδίδεια ανάγνωση της ιστορίας όχι απλώς προϋποθέτει την τραγική ανάγνωση του κόσμου, αλλά, πολύ περισσότερο, πως αυτή είναι η μόνη δυνατή ιστορική και πολιτική επιστήμη.
Έρχομαι από μακριά
Κώστας Ζουράρις
Η αγορήνδε Ιλιαδορωμηοσύνη του Οδυσσέα Ελύτη
Όλες μου οι προσπάθειες είναι επί του στοχαστικού έργου του Ελύτη, στα Ανοιχτά Χαρτιά και στο Εν Λευκώ. Διότι είναι απαγορευτικό για μένα να μιλήσει κανείς περί ποιήσεως. Τι να πεις; Την ποίηση τη διαβάζεις, την ακούς, την τραγουδάς. Ακτινοβολεί τέτοιο κάλλος, που κάθε προσπάθεια να ξαναμιλήσεις γι’αυτήν σε οδηγεί σε αδιέξοδο. Την ασχημίζεις. Αυτό που θα κάνουμε, λοιπόν, είναι μια παράλληλη ανάγνωση του «λογογράφου» (κατά Θουκυδίδην) Ελύτη με το μεγάλο θησαύρισμα της ελληνικής πολιτειολογικής γραμματείας, ώστε να δούμε σ’ έναν ενιαίο κύκλιο χρόνο, όπου το πριν, το τώρα και το μετά είναι Εν, πως αποδίδονται τα στοιχεία που συγκροτούν την ελληνοτροπία του Ελύτη, είτε είναι παρμένα εν πλήρει συνειδήσει από πηγές που ο ίδιος γνωρίζει καλά, διότι είναι και ερικυδής λόγιος, είτε απαντώνται σε τεκμήρια που ενδεχομένως να μην είχε καν διαβάσει ή περιδιαβάσει.
Related Products
Ρωγμές και αγγίγματα (10η Έκδοση)
Δημήτρης Καραγιάννης
Η αναζήτηση νοήματος στη ζωή δε μπορεί να αφορά μόνο κάποιους επαγγελματίες στοχαστές, αλλά αποτελεί φυσική στάση κάθε ανήσυχου πνεύματος που δεν βολεύεται στο κυνήγι της επιβίωσης. Η αναζήτηση της δυναμικής της πίστης δεν μπορεί να αφορά μόνο κάποιους επαγγελματίες θεολόγους, αλλά αποτελεί φυσική στάση κάθε ανθρώπου που δεν βολεύεται στην τήρηση μόνο κάποιων θρησκευτικών κανόνων. Η αναζήτηση της αλήθειας μέσω της αμφισβήτησης της ύπαρξης του Θεού δεν μπορεί να φορά μόνο κάποιους επαγγελματίες άθεους, αλλά αποτελεί φυσική στάση κάθε πιστού που δεν διστάζει να αναγνωρίζει την απιστία του. Η αναζήτηση του προσώπου του Θεού δεν αποτελεί μια μεταφυσική αναζήτηση, αλλά σχετίζεται με την αναζήτηση του ανθρώπινου προσώπου. Δεν είναι παραίτηση από την προσωπική ευθύνη, αλλά προσπάθεια κατανόησης της ανθρώπινης φύσης. Δεν είναι παραίτηση από την επιστημονική γνώση, αλλά αναγνώριση των ορίων της. Δεν μηδενίζει την παρούσα ζωή, αλλά αντίθετα αναζητά τη νοηματοδότησή της.
Μισγάγκεια απερινόητη
Κώστας Ζουράρις
Συμβολή στην πολιτική αυτογνωσία της Ελλάδας
Η ΜΙΣΓΑΓΚΕΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΕΝΤΕΛΗΣ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ της Ελλάδας. Γιατί όμως δίστασα και πήρα κι έβαλα δίπλα στην αυτογνωσία την ιεροφάντισσα, εκείνο το εξευτελισμένο επίθεμα. Γιατί η προσπάθειά μου αναζητάει την πολιτική αυτογνωσία της Ελλάδας. Σκέτη η αυτογνωσία δεν είναι ποιητική του άστεως. Ίσως να φταίνε τα επίκαιρα των καιρών. Ίσως όμως να με πήρε η μαγγανεία εκείνου του δια τράγου σαλού: Ποίται, χρη λέγεις τα καίρια.
Η θεωρία του πνευματικού σώματος στην δυτική παράδοση
G. R. S. Mead
Το βιβλίο του Μηντ περί του πνευματικού σώματος έχει μεγάλη αξία για τον ειδικό ερευνητή αλλά και για τον απλό φιλομαθή αναγνώστη, διότι συγκεντρώνει τα σπουδαιότερα αποσπάσματα που έχουν σωθεί και τα ερμηνεύει, πράγμα σπουδαιότατο για την ιστορία των ιδεών. Επί πλέον δείχνει πολύ καθαρά την εξέλιξη της χριστιανικής εννοίας της ψυχής, αλλά κυρίως της ιδέας του πνευματικού σώματος της Αναστάσεως, για το οποίο κάνει λόγο με τόση έμφαση ο Απόστολος Παύλος στην Α’ Προς Κορινθίους Επιστολή του.
Οδός Αιμίλιου Χουρμούζιου
Πίτσα Γαλάζη
Η «Οδός Αιμιλίου Χουρμουζίου» αποτελεί ένα οφειλόμενο χρέος στη μνήμη μιας μεγάλης μορφής του Ελληνισμού, του Αιμιλίου Χουρμούζιου, που φέτος συμπληρώνονται εκατό χρόνια από τη γέννησή του (1904-2004) και που την χρονιά που μας πέρασε συμπληρώθηκαν τριάντα χρόνια από τον θάνατό του (1973-2003)… Το να ασχοληθεί όμως κανείς με την τεράστια προσωπικότητα του Αιμίλιου Χουρμούζιου όπως εκτείνεται από την λογοτεχνία στην δημοσιογραφία, το θέατρο και την κριτική, κι από το δοκίμιο στο φιλοσοφικό και τον πολιτικοκοινωνικό στοχασμό και τη μετάφραση, και που όλα τα υπηρετεί με θαυμαστή αρτιότητα κι από θέση μάχης -πράγμα που φαντάζει εξωπραγματικό κι απίστευτο για την εποχή μας- δεν είναι ούτε απλή ούτε εύκολη υπόθεση. Χρειάζονται κατά τη γνώμη μου ειδικοί σοβαροί μελετητές, για ν’ αξιολογήσουν και να τοποθετήσουν το τεράστιας σημασίας έργο του, δίνοντας τη θέση που του αξίζει σε κάθε τομέα και στην καθόλου ιστορία της πνευματικής Ελλάδας του 20ού αιώνα…
Η κοινωνία της ορθοπεταλιάς
Γιάννης Μ. Καλιόρης
Ο αναρχοδυναμικός καπιταλισμός της νεοφιλελεύθερης παγκόσμιας τάξης -που επέφερε κρίσιμη απόκλιση συμφερόντων μεταξύ κοινωνίας και οικονομίας- ενθρόνισε την αγορά «αυτορυθμιζόμενο» ρυθμιστή των κοινωνικών ανταλλαγών, προάγοντας αποφασιστικά το εμπόρευμα σε καθολική εστία της συμβολικής παραγωγής και ολοκληρώνοντας την αποϊέρωση του κόσμου δια της μετατροπής των στοιχείων του σε αξίες αγοραίες. Παράλληλα εξεθείασε το άτομο ως υποκείμενο αυτοσυνείδητο και χειραφετημένο, αυτουργό της τύχης του και νομιμοποιητική αρχή των αποφάσεων, αλλά ταυτόχρονα το κατέστησε οντότητα ευχείρωτη και ετερόνομη, μαζοποιημένη πρώτη ύλη μιας Ιστορίας δυναμοποιημένης από τη σύγχρονη τεχνοεπιστήμη στο πλαίσιο ενός ασφυκτικού οικονομικού ορισμού της πραγματικότητος και στην υπηρεσία μιας αδήριτης αναγκαιότητος για αέναη ποσοτική μεγέθυνση. Κι αυτό φαντάζει σαν ένας ακόμη ανάβαθμος της «προμηθεϊκής εποποιΐας» του Ανθρώπου, συγκαλύπτοντας έτσι την οπτική των ατόμων ως θυμάτων της Ιστορίας, που αποσταθεροποιούνται και συνθλίβονται από τους μεγάλους διασκελισμούς της, και εν προκειμένω εκβιάζονται σε έπακρον ανταγωνιστικής υπερπροσπάθειας, συμπιεζόμενα από την αυτοδυναμική ενός ανεξέλεγκτου πλέον συστήματος, που έχοντας κίνητρο το κέρδος και κινητήρα τον καθολικό ανταγωνισμό, πλήττει μεταξύ άλλων και την ίδια την ουσία της εξατομίκευσης, αποσαθρώνοντας τις συναπτικές αξίες που θα τη στερέωναν στο αυθεντικό της νόημα. Τα σύγχρονα φανερώματα της καταγωγικής αυτής αντινομίας της καπιταλιστικής κοινωνίας να εγείρει στη συνείδηση των μελών της προσδοκίες και ιδεώδη που πρόκειται αναγκαία να διαστρέψει στην πράξη, επιχειρεί να εκθέσει και το ανά χείρας βιβλίο.
Το εσωτερικό φως
Mircea Eliade
Από τα πλατωνικά κείμενα και τα νεοπλατωνικά στα ινδικά, τα ιουδαϊκά, τα σουφικά, από το όραμα του Παύλου στις ησυχαστικές εμπειρίες της θέας του Θαβωρίου φωτός, στην πνευματική ζωή των ανθρώπων συναντούμε το φαινόμενο της εμπειρίας του θεϊκού φωτός, που με τη σειρά του πιστοποιεί την ενεργό παρουσία του φωτός στην ζωή του ανθρώπου και συγχρόνως δηλώνει το άνοιγμα του ανθρώπου από τον κόσμο του σκότους και της άγνοιας σε έναν κόσμο πνευματικό.
Πέρα από το άτομο
Θεόδωρος Ι. Ζιάκας
Το αίνιγμα της ελληνικής ταυτότητας
Γενική εισαγωγή
Ανασκοπώντας την ιστορική διαδρομή του Ελληνισμού διαπιστώνουμε ότι δεν είναι η εξατομίκευση που μας λείπει, αλλά το συλλογικό πνεύμα. Το τρένο της εξατομίκευσης το είχαν πάρει οι Έλληνες ήδη από την ομηρική εποχή και το εκτροχίασαν, εκεί κάπου στον τέταρτο π.Χ. αιώνα. Γνώρισαν πολύ καλά την εξατομίκευση μέχρι την έσχατη ολοκλήρωσή της: την αποσύνθεση του Ατόμου, το σοφιστικό και το σχετικιστικό πνεύμα, τον γραικυλισμό και τον μηδενισμό. Η ελληνιστική και η ρωμαϊκή εποχή χαρακτηρίζονται ακριβώς από την παρατεταμένη κρίση της ελληνικής εξατομίκευσης. Εφεξής το πρόβλημα των Ελλήνων δεν ήταν πώς θα «γίνουν άτομα», αφού ήταν ήδη, αλλά πώς θα ξεπεράσουν το δίπολο κολεκτιβισμού-ατομικισμού. Πώς θα αποφύγουν την υποστροφή στην κολεκτιβιστική βαρβαρότητα, στην οποία κινδυνεύει να καταποντιστεί η εξατομίκευση στη φάση της ολοκλήρωσής της. Ή αλλιώς: πώς θα αναπτύξουν συλλογικό πνεύμα, χωρίς να χάσουν την ατομικότητά τους. Η περιπέτεια της ελληνικής ταυτότητας είναι το διαχρονικό αυτό τάνυσμα του Ελληνισμού να υπερβεί την πόλωση ατομικισμού-κολεκτιβισμού. Κι αυτό ακριβώς προσπαθεί να συλλάβει τούτο το βιβλίο. Εξ ου και ο τίτλος του.
Από την αρχαία ελληνική πόλιν στη Βυζαντινή οικουμένην
Ζωή Αντωνοπούλου – Τρεχλή
Η φιλοσοφία της Νεωτερικότητας έχει σπάσει τους δεσμούς της με την ελληνική και τη μεσαιωνική Αρχαιότητα. Κομβικό σημείο αυτής της ξένωσης είναι η ανθρωποκεντρική και αντιτελεολογική τάση της νεώτερης φιλοσοφίας, πράγμα που σημαίνει ότι δεν γίνεται πια παραδεκτή η παραδοσιακή ιεραρχία των ουσιών. Η νεωτερική φιλοσοφία προβάλλεται ως αντι-μεταφυσική, αφού δεν νοείται μεταφυσική δίχως ορισμένη ιεράρχηση των επιπέδων του είναι. Από την άλλη, η απαλλαγή από τη μεταφυσική απαιτεί έναν άλλο μύθο στον οποίο να μπορεί να αποδοθεί η επιβολή της σημασίας. Η νεωτερική φιλοσοφία κατασκευάζει λοιπόν το μύθο της ratio, της λογικής που εδρεύει στην αυτονομημένη ατομική διάνοια. Η επινόηση της ratio σημαίνει το τέλος της «θεολογικής εικόνας για τον κόσμο και τον άνθρωπο», εφόσον η ratio στρεφόταν καταρχήν ενάντια σε κάθε ετερόνομο προσδιορισμό της σκέψης και της δράσης του ανθρώπου. Μια απόπειρα ανίχνευσης των προϋποθέσεων εκείνων που, στον πολύ ανθρώπινο χώρο της πολιτικής, κατέστησαν αναγκαία τη μεταφυσική «αυταπάτη» αποτελεί η παρούσα μελέτη. Από την Αρχαία Ελλάδα στη Νεωτερικότητα, με ενδιάμεσο σταθμό το παρεξηγημένο Βυζάντιο: αυτή είναι η πορεία.
There are no reviews yet.