Η επιμέλεια εαυτού στην εικονιστική κοινωνία (2η Έκδοση)
Τάσης Θεοφάνης
Η επιμέλεια εαυτού στην εικονιστική κοινωνία
H ζωή είναι χαρακτηριστικό όλων των φυσικών οργανισμών, αλλά μόνο στον άνθρωπο μπορεί να μεταμορφωθεί σε βίο, κάτι που για να επιτευχθεί απαιτεί μια τέχνη του βίου, μια «επιμέλεια εαυτού», η οποία και αποτελεί ένα από τα κεντρικά θέματα του βιβλίου αυτού. Στον δεύτερο τόμο της τριλογίας του για τις Πολιτικές του Βίου, ο Θεοφάνης Τάσης εξετάζει τον χώρο, μεταξύ του καθαρά προσωπικού και του αποκλειστικά δημοσίου, μεταξύ του ηθικού και του πολιτικού όπου μπορεί να εξασκηθεί η τέχνη αυτή. Βασικό του ερώτημα είναι η επίδραση της «εικονιστικής» κοινωνίας, όπου ο εαυτός εξαϋλώνεται βαθμιαία σε εικόνα, στην άσκηση μιας αναστοχαστικής τέχνης του βίου, δηλαδή, στην προσπάθεια του ατόμου να δημιουργήσει ένα δικό του, ιδιαίτερο τρόπο ζωής και, παράλληλα, να παραμείνει ενεργό μέλος του κόσμου στον οποίο ανήκει. Στο σημαντικό αυτό έργο, ο Τάσης, γνώστης και της φιλοσοφικής παράδοσης και της τεχνικής εξέλιξης, συνδέει πρωτότυπα τα θέματα της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας με τη σημερινή κοινωνία. Yπερασπίζεται την Σωκρατική αρχή, «ὁ ἀνεξέταστος βίος οὐ βιωτὸς ἀνθρώπῳ», αλλά θέτει την εξέταση αυτή σ’ ένα απαραίτητο πολιτικό πλαίσιο.
Αλέξανδρος Νεχαμάς, Καθηγητής Φιλοσοφίας στο Princeton University
Δείτε την παρουσίαση του βιβλίου εδώ.
Θεοφάνης Τάσης: «Το διαρκές φαίνεσθαι γεννά ένα διαρκές άγχος»
€ 22.00 € 17.60
- Επιπρόσθετες Πληροφορίες
- Αξιολογήσεις (0)
| Weight | 0.481 kg |
|---|---|
| Dimensions | 14 x 21 cm |
| Συγγραφέας | Τάσης Θεοφάνης |
| Αριθμός σελίδων | 480 |
Be the first to review “Η επιμέλεια εαυτού στην εικονιστική κοινωνία (2η Έκδοση)”
You may also like…
Ο αόρατος γορίλλας
Christopher Chabris Daniel Simons
Ή πως αλλιώς μας ξεγελά η διαίσθησή μας
Γιατί μία εταιρεία ξοδεύει δισεκατομμύρια για να προωθήσει ένα προϊόν που οι ίδιοι οι αναλυτές της γνωρίζουν ότι θα αποτύχει.
Πως μπορεί ένας αστυνομικός να περάσει τρέχοντας μπροστά από μία σκηνή βίαιης επίθεσης χωρίς να τη δει.
Γιατί βραβευμένες ταινίες είναι γεμάτες λάθη στο μοντάζ.
Τι κοινό έχουν οι εγκληματίες με τους κορυφαίους σκακιστές.
Γιατί η ιλαρά και άλλες παιδικές ασθένειες επιστρέφουν.
Γιατί οι οικονομικοί διευθυντές μπορούν να μάθουν πολλά από τους μετεωρολόγους.
Ο Αόρατος γορίλλας αποκαλύπτει τους πολυάριθμους τρόπους με τους οποίους η διαίσθησή μας μπορεί να μας παραπλανήσει, αλλά είναι πολύ περισσότερα από ένας κατάλογος ανθρωπίνων ελαττωμάτων. Οι Τσάμπρις και Σάιμονς εξηγούν γιατί υποκύπτουμε σε αυτές τις καθημερινές ψευδαισθήσεις και τι μπορούμε να κάνουμε για προστατευτούμε από τις επιδράσεις τους. Εντέλει, το βιβλίο προσφέρει ένα είδος όρασης με ακτίνες Χ, διαπερνώντας έτσι το πέπλο των ψευδαισθήσεων που θολώνουν τις σκέψεις μας, και για πρώτη φορά ίσως να σκεφτούμε καθαρά.
«Μία συναρπαστική διαδρομή μέσα από το τοπίο των ψυχολογικών ψευδαισθήσεων. Διαβάστε αυτό το καταπληκτικό βιβλίο, χωρίς να κάνετε όμως οτιδήποτε άλλο. Θα αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο βλέπετε τον κόσμο, καθώς κι εσάς τους ίδιους.»
-Nicholas A. Christakis, καθηγητής ιατρικής και κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ και συν συγγραφέας του Connected
«Από τις κρεβατοκάμαρες ως τις αίθουσες των δικαστηρίων και τις αίθουσες συνεδριάσεων, αυτό το εντυπωσιακό βιβλίο μας δείχνει πως οι ψυχολογικές ψευδαισθήσεις μας στοιχειώνουν κάθε πτυχή της δημόσιας και της ιδιωτικής ζωής μας. Ένα πραγματικό εγχειρίδιο χρήσης για τον ανθρώπινο νου!»
-Daniel Gilbert, καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ και συγγραφέας του ευπώλητου Stumbling on happiness
» Ψυχαγωγικό και διαφωτιστικό.. Δείχνουμε απίστευτη εμπιστοσύνη στην ακρίβεια των αισθήσεών μας και στα όσα μας λένε για τον κόσμο που ζούμε. Μέσα από έξυπνα πειράματα και γοητευτικές αφηγήσεις ο Αόρατος Γορίλλας μας δείχνει ότι η εμπιστοσύνη μας είναι αβάσιμη. Πρόκειται για έναν απρόσμενο οδηγό που μας ξεναγεί στις καθημερινές ψευδαισθήσεις μας και στους μπελάδες που μπορούν να μας οδηγήσουν»
-Dan Ariely, New York Times, συγγραφέας του ευπώλητου Predictably Irrational
Δείτε το άρθρο της Εφημερίδας «Καθημερινή» εδώ
Άπαντα Χρήστου Μαλεβίτση, 18ος τόμος – Η εξέγερση των μαζών
Jose Ortega y Gasset
Άπαντα Χρήστου Μαλεβίτση
Ο Ορτέγα Υ Γκασσετ (1883-1955), εξέχουσα φυσιογνωμία στον ευρωπαϊκό χώρο και ένα από τα διαυγέστερα θεωρητικά πνεύματα του εικοστού αιώνα, αντιτάσσει στον επιστημονικό τρόπο σκέψης, δηλαδή στον «καθαρό λόγο» και «ζωτικό λόγο», την ίδια τη ζωή.
Σ’ αυτό το κλασικό και πάντα επίκαιρο έργο του επισημαίνει τη σπουδαιότητα της έλευσης του πλήθους στο προσκήνιο της ιστορίας, που μέχρι τώρα ήταν κρυμμένο στο βάθος της ιστορικής σκηνής. Η κυριαρχία και παντοδυναμία των μαζών αλλοιώνει ποιοτικά τον πολιτισμό της εποχής μας, ανατρέπει την προοπτική του και δημιουργεί νέες δυνατότητες: ευτυχίας αλλά και δυστυχίας, προόδου αλλά και οπισθοδρόμησης, δημιουργίας αλλά και καταστροφής.
Με σαφήνεια και γλαφυρότητα ο συγγραφέας σκιαγραφεί τον μέσο άνθρωπο, τον κοινό άνθρωπο που, «απωλεσμένος» μέσα στην αφθονία του και χωρίς σκοπό, σύρεται απλώς από το ρεύμα. Ωστόσο, οι φωτισμένες μειοψηφίες, οι εκλεκτοί που ενεργούν από δράση και όχι από αντίδραση, εκπέμπουν μήνυμα αισιοδοξίας. Παρά τις αντίξοες ιστορικές συνθήκες, και μάλιστα εξαιτίας αυτών, ολοένα και περισσότερες συνειδήσεις αφυπνίζονται από τον βαρύ λήθαργο της αδιαφορίας «για μια Ευρώπη ιστορική – που στέκεται στο ύψος της ιστορικής ώρας. Για μία ιστορία ανθρώπινη – που να στέκεται στο ύψος της υπέρτατης αξίας, που είναι η Ζωή».
Καλλίπολις Ψυχή (Μικρό Μέγεθος)
Στέλιος Ράμφος
Ανάγνωση της Πολιτείας του Πλάτωνος
Η παιδεία δεν είναι συσσώρευση γνώσεων και πληροφοριών που με το φορτίο τους καταντούν παθητικό τον άνθρωπο. Είναι μόρφωση, ικανότης δημιουργικής ενέργειας και συνθετικής σκέψεως. Πεπαιδευμένος, ο άνθρωπος ξέρει τι να επιθυμεί. Απαίδευτος, αφήνεται στην απληστία, την φιλαρχία, την επιθετικότητα. Στόχος της παιδείας είναι η αύξηση του πολιτισμού, δεν είναι οι αλλοπρόσαλλες αυτοβεβαιώσεις. Είναι η ανάπτυξη των προϋποθέσεων του ευ ζην και όχι η εξασφάλιση ζωώδους επιβιώσεως. Αυτό το «ευ» έχει καθοριστική σημασία για όποιον το διεκδικεί συνειδητά: Η ύπαρξη του πλουταίνει με έναν πλατύτερο εαυτό, ενώ χρεωκοπεί κυριολεκτικά σ’ εκείνον του ιδιοτελούς συμφέροντος. Η πραγματική ζήτηση του αρίστου θέλει αρίστους για να επιτύχουν την σύνθεση του πολλαπλού και διαφορετικού με κριτήριο το καλύτερο δυνατό για όλους.
Η ανθρώπινη φύση (2η Έκδοση)
Donald Woods Winnicott
Πρόλογος: Σωτήρης Μανωλόπουλος
Μετάφραση: Γιώργος Καλομοίρης
Οι ιδέες του Winnicott είναι κατάσπαρτες σε πολυάριθμες κλινικές μελέτες και δημοφιλείς δημοσιεύσεις. Έκανε μία μόνο προσπάθεια να γράψει μια επισκόπηση των ιδεών του, κι αυτή είναι ακριβώς αυτό το βιβλίο. Όπως λέει στην εισαγωγή: «σκοπεύω να κάνω μια δήλωση για την ανθρώπινη φύση που να συγκεντρώνει τα διάφορα είδη εμπειριών που απέκτησα».
Το βιβλίο αυτό συνιστά μια συνολική τοποθέτηση για την ανθρώπινη φύση και την θέση της ψυχανάλυσης σε αυτή. Η ανθρώπινη φύση περιλαμβάνει τις σημειώσεις του Winnicott από διαλέξεις σε θέματα ανάπτυξης του ανθρώπου, που έκανε σε δασκάλους και φοιτητές κοινωνικούς λειτουργούς, επί 18 χρόνια. Ο Winnicott αντικατοπτρίζει το τεράστιο θέμα της ανθρώπινης φύσης από τη δική του εμπειρία, επιστρέφοντας σε ορισμένα θέματα συνεχούς ενδιαφέροντος γι ‘αυτόν, συμπεριλαμβανομένου της υγείας και της κακής υγείας, του σώματος και της ψυχολογικής διαταραχής, της ψυχοσωματικής και της συναισθηματικής ανάπτυξης, της υγείας και των ενστίκτων, της καταθλιπτικής θέσης, του εσωτερικού κόσμου, της ψευδαίσθησης, της απόσυρσης και της παλινδρόμησης. Για τον Winnicott δεν είμαστε απλά ένας κρίκος της βιολογικής εξέλιξης, δεν έχουμε σώμα και επίσης ψυχική ζωή κι έναν περιβάλλοντα πολιτισμό που μας διαμορφώνει: Είμαστε ο καθένας μια μοναδική, ανθρώπινη φύση.
Η παρουσίαση του βιβλίου στις Εκδόσεις Αρμός
Άπαντα Χρήστου Μαλεβίτση, 20ος τόμος – Ιστορία της σύγχρονης ευρωπαϊκής φιλοσοφίας
Jozef Maria Bochenski
Άπαντα Χρήστου Μαλεβίτση
Ο Ι.Μ. Μποχένσκι (1902 -1995), Πολωνός καθηγητής φιλοσοφίας, διεθνώς αναγνωρισμένη αυθεντία στα ζητήματα της τυπικής λογικής, επιχειρεί σ’ αυτή τη επισκόπηση μιας συστηματική, γλαφυρή και έγκυρη έκθεση της Ευρωπαϊκής φιλοσοφίας του εικοστού αιώνα. Το παρόν βιβλίο είναι ένα σημαντικό βοήθημα για την κατανόηση της φιλοσοφίας, κυρίως στη Γαλλία, Αγγλία και Γερμανία, στο οποίο αναπτύσσονται, κατά τρόπο ισορροπημένο και εμβριθή, η εξέλιξη της φιλοσοφικής σκέψης και τα σύγχρονα ρεύματα της φιλοσοφίας της ζωής, του νεοθετικισμού, του υλισμού, της φαινομενολογίας, του υπαρξισμού και της μεταφυσικής.
Πρόθεση του συγγραφέα είναι να κατατοπίσει τον μη ειδικό αναγνώστη σε θέματα σύγχρονης φιλοσοφίας και ταυτόχρονα να του ανοίξει το δρόμο για περαιτέρω μελέτη και συστηματική σπουδή. Όπως επισημαίνεται από τον μεταφραστή, «τα ίδια τα κείμενα ως τοιαύτα, και από απόσταση θεώμενα, με τον καιρό αποψύχονται. Θα ξαναπάρουν ζωή, όταν τους εμφυσήσωμε το δικό μας ζωτικό ενδιαφέρον».
Άπαντα Χρήστου Μαλεβίτση, 15ος τόμος – Εισαγωγή στις φιλοσοφίες του υπαρξισμού
Jean Wahl
Άπαντα Χρήστου Μαλεβίτση
Ο Ζαν Βαλ (1888 – 1974), καθηγητής φιλοσοφίας στη Σορβόνη, αναπτύσσει στο παρόν έργο την πορεία της σκέψης των Κίρκεγκωρ, Χάϊντεγκερ, Γιάσπερς, Μαρσέλ και Σάρτρ, πρωτεργατών της φιλοσοφίας της υποστάσεως. Καίρια και κρίσιμα ερωτήματα για την ανθρώπινη ύπαρξη ζητούν απάντηση: Ποιός είμαι εγώ αυτή τη στιγμή που υπάρχω. Ποιός είναι ο κόσμος αυτή τη στιγμή που τον βλέπω. Τι νόημα έχει για την ύπαρξη ότι θα χάσω το προνόμιο να ζω. Γιατί να υπάρχει ο κόσμος και όχι το τίποτε. Οι απαντήσεις στα παραπάνω φιλοσοφικά ερωτήματα δεν αποτελούν οριστικές λύσεις, αλλά αναβαθμούς προς το πληρέστερο διαυγασμό της συνείδησης του υπάρχειν, ενώ ο άνθρωπος, κομιστής ολίγου φωτός μέσα στο κοσμικό σκοτάδι, έχει ως έργο την προσπάθεια του να αυξήσει αυτό το φως.
Στους έσχατα χαλεπούς καιρούς μας, καιρούς φιλοσοφικής ανυδρίας, «η φωνή του βοώντος εν ερήμω συναντά τις ερημικές εκείνες ψυχές, που πέρα από την ενδεή μικροϊστορική επιφάνεια, ζουν με δέος το μακροϊστορικό βάθος, το αιώνιο. Και καταμεσίς του ιστορικού χειμώνα έχουν το συνειδησιακό εύρος να οραματίζονται και ανοίξεις. Στην διψώσα έρημο μπορεί να μην άνθισε ποτέ το κρίνο. Καθώς όμως άνθισε στη ορασιά του προφήτη, διεμόρφωσε συνειδήσεις επί χιλιετίες»
Άπαντα Χρήστου Μαλεβίτση, 16ος τόμος – Εισαγωγή στη φιλοσοφία
Karl Jaspers
Άπαντα Χρήστου Μαλεβίτση
Ο Κάρλ Γιάσπερς (1889-1963) στο παρόν βιβλίο εκθέτει σύντομα και γλαφυρά τις βασικές αρχές της φιλοσοφίας. Για τον συγγραφέα, η φιλοσοφία είναι μια διηνεκής μέριμνα για τον άνθρωπο, τις πηγές του, το μέλλον του, για το νόημα της παρουσίας του στον κόσμο, για το νόημα του κόσμου, για «το τί είναι το είναι». Το έργο του Κ. Γιάσπερς συναιρεί την ιστορική και κοσμική περιπέτεια του ανθρώπου. Πρόκειται για την ελεύθερη ενέργεια του πνεύματος που αποσκοπεί στην συνειδητοποίηση των εσχάτων ορίων και στον υποψιασμό του εκείθεν των ορίων.
Γράφει ο Χρήστος Μαλεβίτσης: «Αν στη φιλοσοφία του Γιάσπερς δεν υπάρχη ωρισμένος σταθμός, επειδή ο φιλοσοφών βρίσκεται ολοένα καθ’ οδόν, υπάρχει όμως η ωρισμένη απόφαση του ανθρώπου, η ειλημμένη με προσωπική ευθύνη και κίνδυνο, η εμπνευσμένη από τη φιλοσοφική πίστη και η πληρωμένη από τον όλβο της αιωνιότητας»
Το θάρρος της δημιουργίας (2η Έκδοση)
Rollo May
– Κι αν η φαντασία και η τέχνη δεν είναι, όπως πιστεύουν πολλοί, το σιρόπι στο γλυκό της ζωής, αλλά η βασική πηγή της ανθρώπινης εμπειρίας;
– Κι αν όλη μας η λογική και η επιστήμη ανακύπτουν από μορφές της τέχνης κι όχι το αντίθετο;
Ο Ρόλλο Μέυ βοηθάει όλους μας να βρούμε και να απελευθερώσουμε εκείνες τις δημιουργικές παρορμήσεις που μας προσφέρουν τις δυνατότητες να πετύχουμε νέους στόχους.
Γνωστός και ως «πατέρας της υπαρξιακής ψυχολογίας» αντλεί από την εμπειρία του για να μας δείξει πως μπορούμε να σπάσουμε τις παλιές πολυχρησιμοποιημένες δομές στη ζωή μας.
Αυτό το εμπνευσμένο βιβλίο μας ανοίγει δρόμους για να ξεπεράσουμε τους φόβους μας και να φτάσουμε σ’ έναν ολοκληρωμένο εαυτό.
«Η δημιουργική υπόσταση της ζωής» του Στέφανου Ξένου (στο «Διαβάσαμε»).
Άπαντα Χρήστου Μαλεβίτση, 19ος τόμος – Εισαγωγή στη μεταφυσική
Heidegger Martin
Άπαντα Χρήστου Μαλεβίτση
Ο Μάρτιν Χαϊντεγκερ (1889-1976), κορυφαίος διανοητής του εικοστού αιώνα, δίνει ένα νέο προσανατολισμό στη φιλοσοφική επίγνωση και την ιστορία της εποχής μας. Η σκέψη του, γνήσια κατάληξη του δυτικού φιλοσοφικού στοχασμού, οδηγεί στην κατάρρευση της κλασικής οντολογίας, και στην ανάγκη επιστροφής στις αρχέγονες πηγές, αρχίζοντας από τους προσωκρατικούς φιλοσόφους, τον Αναξίμανδρο, τον Ηράκλειτο και τον Παρμενίδη. Στο παρόν κείμενο επιχειρείται η επανατοποθέτηση της οντολογικής απορίας με την προσπάθεια ερμηνείας του αρχαίου ελληνικού πνεύματος, του φιλοσοφικού και του τραγικού, προκειμένου να αποσαφηνισθεί η αφετηρία της δυτικής σκέψης. Έτσι μόνον, κατά τον συγγραφέα, μπορούμε να εκτιμήσουμε φιλοσοφικώς την παρούσα κατάστασή μας και να της δώσουμε περιεχόμενο οντολογικώς έγκυρο.
Στάσου! Τί θες να πεις;
James E. Ryan
Και άλλες ερωτήσεις ζωτικής σημασίας
Είτε είμαστε στην αίθουσα συμβουλίων είτε στην τάξη, δαπανάμε πάρα πολύ χρόνο και ενέργεια ψάχνοντας για την σωστή απάντηση. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι οι ερωτήσεις είναι εξίσου σημαντικές με τις απαντήσεις, αν όχι περισσότερο. Για παράδειγμα, αν κάνεις την λάθος ερώτηση, εγγυημένα θα πάρεις την λάθος απάντηση. Μια καλή ερώτηση, αφετέρου, εμπνέει μια καλή απάντηση και, στην πορεία, προκαλεί βαθύτερη κατανόηση και ανθρώπινες σχέσεις με μεγαλύτερο νόημα. Για να θέσουμε ένα καλό ερώτημα, απαιτείται να πάμε παραπέρα από ότι νομίζουμε πως ξέρουμε για ένα θέμα ή ένα πρόσωπο εξερευνώντας το δύσκολο και το άγνωστο, το αμήχανο, ακόμη και το δυσάρεστο.
Στο βιβλίο του ο Jim Ryan υμνεί την τέχνη των καλών ερωτήσεων –και απαντήσεων. Πέντε ερωτήσεις συγκεκριμένα: Τί πράγμα; Αναρωτιέμαι… Θα μπορούσαμε τουλάχιστον; Πώς μπορώ να βοηθήσω; και Τί έχει πραγματικά σημασία; Χρησιμοποιώντας παραδείγματα από την πολιτική, την ιστορία, την δημόσια κουλτούρα και τα κοινωνικά κινήματα, και από την προσωπική του ζωή επίσης, ο Ryan δείχνει πως αυτές οι γενικές ερωτήσεις γεννούν την κατανόηση, αφυπνίζουν την περιέργεια, μυούν στην πρόοδο, δυναμώνουν τις σχέσεις και τραβούν την προσοχή μας στα σημαντικά της ζωής.
Άπαντα Χρήστου Μαλεβίτση, 22ος τόμος – Ιστορία της Φιλοσοφίας, Μέρος Α΄
Sahakian S. William
Άπαντα Χρήστου Μαλεβίτση
Από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα
Στο δίτομο αυτό έργο του, ο Γ. Σαχακιάν, (1922-1986) εισάγει τον αναγνώστη στο πεδίο της φιλοσοφικής σκέψης, εκθέτοντας ανάγλυφα τις διαφοροποιημένες θεωρίες και ιδέες των μεγάλων φιλοσόφων δια μέσου των αρχαίων, μέσων και νεώτερων χρόνων. Δεν πρόκειται για απλή καταγραφή των φιλοσοφημάτων, αλλά για εσωτερική διασύνδεσή τους, ώστε να παρουσιάζονται ως διαλεκτική εξέλιξη αυτής της ιδέας και της αυτής αλήθειας. Κατά τον Έγελο, η μελέτη της ιστορίας της φιλοσοφίας δεν είναι παρά μελέτη της ίδιας της φιλοσοφίας.
Η φιλοσοφία είναι προϊόν του ελληνικού πνεύματος και του ελληνικού λόγου, θέτει ερωτήματα σχετικά με τη φύση του κόσμου και το νόημα της ανθρώπινης εμπειρίας, που αντιμετωπίζονται για πρώτη φορά σε ενοποιημένο σύστημα από τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη. Προσέγγιση που ακολούθησαν σε γενικές γραμμές οι μετέπειτα φιλόσοφοι.
Ο πρώτος τόμος καλύπτει την περίοδο από την αρχαιότητα μέχρι τον Διαφωτισμό, ενώ ο δεύτερος έχει αντικείμενο τη σύγχρονη φιλοσοφία. Όπως επισημαίνεται από τον μεταφραστή, «η περιπέτεια της φιλοσοφίας μέσα στο χρόνο είναι ένας διάπλους στον ωκεανό του αγνώστου, οδυσσειακός. Με τη δυσχέρεια, τον κίνδυνο, τη γοητεία και τη λύτρωση την οδυσσειακή». Επιδίωξη του συγγραφέα είναι να βοηθήσει τον αναγνώστη να κατανοήσει τους σύγχρονους φιλοσόφους και να εκτιμήσει την οφειλή τους σ’ αυτούς που προηγήθηκαν.
Η εσωτερική βαρβαρότητα
Jean-François Mattéi
Μετάφραση – Σχόλια: Ζωή Αντωνοπούλου – Τρεχλή
Δοκίμιο για τη σύγχρονη ακοσμία
Η ηθική, η πολιτική, η εκπαίδευση και η τέχνη είναι οι τέσσερις τομείς στους οποίους επικεντρώνεται αυτό το βιβλίο. Ο Jean-François Mattéi σπεύδει να διαλύσει τη σύγχυση που μας κάνει να χαρακτηρίζουμε ως πρωτοποριακό οτιδήποτε διεγερτικό, έξαλλο ή παθολογικό, οτιδήποτε θυσιάζει το νόημα στον βωμό της διαδικασίας, και να μας υπενθυμίσει ότι κάτι τέτοιο είναι στην πραγματικότητα βαρβαρότητα, διαφορετική ίσως από την αρχαία αρπακτική βαρβαρότητα, αλλά όμως πιο ύπουλη και πιο απειλητική, επειδή φωλιάζει μέσα στην καρδιά του πολιτισμού, ενώ εκείνος πίστευε ότι την είχε οριστικά κατανικήσει.
Η υποκειμενοποίηση με θύμα το ίδιο το υποκείμενο, έγκλειστο στον εαυτό του, ανίκανο για οποιοδήποτε εξωτερικό άνοιγμα, η διαδικαστική παιδαγωγική με θύμα τον μαθητή, εικονικό υποκείμενο που ουδέποτε θα αντιληφθεί ορθά την πραγματικότητα του κόσμου της μόρφωσης, η καλλιτεχνική υπερβολή με θύμα το έργο τέχνης, διαμελισμένο, σπιλωμένο, ακόμα και ολοσχερώς κατεστραμμένο, η παράνοια του φασισμού και του κουμμουνισμού, με θύμα όχι μόνο μία αφηρημένη ιδέα, φυλή ή τάξη, αλλά τον άνθρωπο, τον καθένα που βρέθηκε ανάμεσα στους σωρούς των εκτοπισμένων ή των εκκαθαρισμένων, σε αυτό το βιβλίο αντιμετωπίζονται και αναλύονται από τον Jean-François Mattéi ως φαινόμενα βαρβαρότητας.
Related Products
Σαν διφορούμενο άγγιγμα (Μούσες 27)
Στέλιος Ράμφος
Ο τίτλος του βιβλίου δηλώνει τον διφορούμενο και γι’ αυτό συχνά δραματικό χαρακτήρα ενός κόσμου ο οποίος ανασαίνει ελεύθερα και συγχρόνως ασφυκτιά στην ατμόσφαιρα των επιλογών του. Το ερώτημα είναι: πώς περνούμε από την τυραννική ανελαστικότητα των μονοσήμαντων αληθειών στην ωριμότητα της αποδοχής του πολυσήμαντου. Από τα περιεχόμενα τα πρώτα έξι κείμενα έχουν ήδη δημοσιευθεί, ενώ το επίμετρο για το ρεμπέτικο και την καθολικότητα του μοναδικού μαζί με τα τέσσερα τελευταία κείμενα είναι ανέκδοτα.
Ουσία και ορισμός
Η προβληματική της ενότητος εις τα οικεία κεφάλαια των «Μετά τα φυσικά» του Αριστοτέλους
[…] Στην μελέτη μας επιχειρούμε να δείξουμε τους δύο διαφορετικούς δρόμους που ακολουθεί ο Αριστοτέλης, προκειμένου να καταδείξει την ενότητα του λόγου της ουσίας. Ο πρώτος δρόμος, ο οποίος βασίζεται στη μέθοδο της λογικής διαιρέσεως, αναδεικνύει και τον τρόπο με τον όποιον θεμελιώνεται η ενότης της κατά τον λόγον ουσίας, του είδους. Προσπαθούμε να φωτίσουμε τόσο το πλατωνικό υπόβαθρο αυτής της μεθόδου, όσο και τα σημεία στα οποία εστιάζεται η αριστοτελική κριτική στη διαιρετική Διαλεκτική της Ακαδημίας. Ο δεύτερος δρόμος, ο οποίος συνίσταται σε μία καθαρώς οντολογική προσέγγιση του προβλήματος της ενότητος του ορισμού, καταλήγει στην εξήγηση των αιτίων της ενότητος της ίδιας της συναμφοτέρου ουσίας, και -βαθύτερα- στην εξήγηση των αιτίων της ενότητος ύλης και μορφής. Προσπαθούμε να δείξουμε ότι τα αίτια αυτά εντοπίζονται σε τρία διαφορετικά επίπεδα -στο πεδίον της Φύσεως, των εν γενέσει και φθορά όντων, στο πεδίον της Οντολογίας, και στο πεδίον της Μεταφυσικής- και επιχειρούμε να ερμηνεύσουμε την αναγωγή των αιτίων από το ένα πεδίον στο άλλο. Μέσα στα πλαίσια του εγχειρήματος αυτού δίδεται ιδιαίτερη έμφασις στη διάκριση του αιτίου της ενότητος της ουσίας, όπως αυτό παρουσιάζεται στο τέλος του Ζ΄ βιβλίου, από το αίτιον της ενότητος της ουσίας, όπως αυτό παρουσιάζεται στο τέλος του Η΄ βιβλίου. […] (από τον πρόλογο της συγγραφέως)
Πανόραμα του προσώπου
Από καιρό γίνεται στον τόπο μας μια συζήτηση περί του ανθρωπίνου προσώπου, η οποία έχει επί το πλείστον κινηθή μέσα στα θεολογικά πλαίσια. Θελήσαμε να συνεισφέρουμε σ’ αυτήν μεταφράζοντας και δημοσιεύοντας κάποια σημαντικά κείμενα επιστημονικού καθαρώς αλλά και θεολογικού χαρακτήρος. Δεν περιλάβαμε κείμενα γνωστά και κατ’ επανάληψιν δημοσιευμένα. Ο τόμος αρχίζει με τη γνωστή επιστολή του Μεγάλου Βασιλείου «Περί διαφοράς ουσίας και υποστάσεως», την οποία η σύγχρονη έρευνα αποδίδει στον Γρηγόριο Νύσσης. Έπεται η κλασική θεολογική πραγματεία για το πρόσωπο του Βοηθίου, του «τελευταίου Ρωμαίου φιλοσόφου και πρώτου των σχολαστικών»… Κριτήριο της επιλογής, να παρουσιάσουμε στο ελληνικό κοινό μια γενική άποψη του παλαιού και συγχρόνου προβληματισμού για το πρόσωπο…
Η έννοια του Θεού μετά το Άουσβιτς
Hans Jonas
Μία από Ιουδαίων φωνή
Από την στιγμή που παρέδωσε τον εαυτό του σ’ ένα κόσμο εν τω γίγνεσθαι, ο Θεός δεν έχει τίποτε άλλο να δώσει. Τώρα μένει ο άνθρωπος να δώσει σ’ Εκείνον. Κι αυτό μπορεί να το κάνει αν στην ζωή του επαγρυπνεί ώστε να μην συμβαίνει πολύ συχνά ή να μην συμβαίνει εξ αιτίας του να μετανιώνει ο Θεός που άφησε τον κόσμο να γίνει και να γίνεται.
Χρονικό ενός καινούργιου χρόνου (πανόδετο)
Στέλιος Ράμφος
Αφορμές πνευματικού αναπροσανατολισμού
Το βιβλίο αυτό δεν το περίμενα: γράφτηκε σαν παρένθεση κατά παραγγελίαν. Τον Νοέμβριο 1994 καθημερινή εφημερίδα μου ζήτησε επίμονα μακράς πνοής κυριακάτικη ολοσέλιδη συνεργασία με θέματα δικής μου επιλογής. Συμφώνησα υπό τον όρο τα άρθρα να εκτυπωθούν στα ελληνικά -δηλαδή με το πολυτονικό σύστημα-, πράγμα το οποίον η διεύθυνση απεδέχθη, οπότε άρχισα να γράφω και να παραδίδω κείμενα. Η έναρξη των δημοσιεύσεων είχε ορισθεί για την Πρωτοχρονιά 1995. Όταν όμως έφθασε η ώρα, η δημοσίευση ανεβλήθη και συνέχισε να αναβάλλεται, ενώ εξακολουθούσα να παραδίδω υλικό, μέχρις ότου ζητώντας προς τα μέσα του Μαΐου να σαφηνισθεί επιτέλους η κατάσταση μου διεμηνύθη, χωρίς περισσότερες εξηγήσεις, ότι η συνεργασία με την εφημερίδα ματαιώνεται. Εν τω μεταξύ η σειρά των άρθρων, πλην του τελευταίου, ήταν έτοιμη και δεν μου έκανε καρδιά να μην τη συμπληρώσω. Αλλά τώρα δεν με απασχολούσε πια το ευρύ κοινό της εφημερίδας και το άρθρο μετεβλήθη σε αρκετά απαιτητικό και εκτενές μελέτημα: βρήκα την ευκαιρία να εξηγηθώ εν τινι μέτρω για τον χαρακτήρα της εξατομικεύσεως. Η «ευκαιρία» τούτη ίσως κράτησε περισσότερο απ’ ό,τι λογάριαζα, πάντως η σειρά των άρθρων για τη σημερινή Ελλάδα ως πνευματικό ζήτημα, έστω άνισα, ολοκληρώθηκε. Σ’ αυτά πρόσθεσα τρία σημειώματα περί ζωγραφικής (το πρώτο του 1983, και δύο επόμενα του 1995), μια διάλεξη περί παιδείας στο Κολλέγιο Αθηνών (1991), δημοσιευμένη αργότερα στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» (Νοέμβριος 1992), και παρέδωσα το βιβλίο, με μικρές προσθήκες και διορθώσεις, προς εκτύπωσιν.
Χρονικό ενός καινούργιου χρόνου
Στέλιος Ράμφος
Αφορμές πνευματικού αναπροσανατολισμού
Το βιβλίο αυτό δεν το περίμενα: γράφτηκε σαν παρένθεση κατά παραγγελίαν. Τον Νοέμβριο 1994 καθημερινή εφημερίδα μου ζήτησε επίμονα μακράς πνοής κυριακάτικη ολοσέλιδη συνεργασία με θέματα δικής μου επιλογής. Συμφώνησα υπό τον όρο τα άρθρα να εκτυπωθούν στα ελληνικά -δηλαδή με το πολυτονικό σύστημα-, πράγμα το οποίον η διεύθυνση απεδέχθη, οπότε άρχισα να γράφω και να παραδίδω κείμενα. Η έναρξη των δημοσιεύσεων είχε ορισθεί για την Πρωτοχρονιά 1995. Όταν όμως έφθασε η ώρα, η δημοσίευση ανεβλήθη και συνέχισε να αναβάλλεται, ενώ εξακολουθούσα να παραδίδω υλικό, μέχρις ότου ζητώντας προς τα μέσα του Μαΐου να σαφηνισθεί επιτέλους η κατάσταση μου διεμηνύθη, χωρίς περισσότερες εξηγήσεις, ότι η συνεργασία με την εφημερίδα ματαιώνεται. Εν τω μεταξύ η σειρά των άρθρων, πλην του τελευταίου, ήταν έτοιμη και δεν μου έκανε καρδιά να μην τη συμπληρώσω. Αλλά τώρα δεν με απασχολούσε πια το ευρύ κοινό της εφημερίδας και το άρθρο μετεβλήθη σε αρκετά απαιτητικό και εκτενές μελέτημα: βρήκα την ευκαιρία να εξηγηθώ εν τινι μέτρω για τον χαρακτήρα της εξατομικεύσεως. Η «ευκαιρία» τούτη ίσως κράτησε περισσότερο απ’ ό,τι λογάριαζα, πάντως η σειρά των άρθρων για τη σημερινή Ελλάδα ως πνευματικό ζήτημα, έστω άνισα, ολοκληρώθηκε. Σ’ αυτά πρόσθεσα τρία σημειώματα περί ζωγραφικής (το πρώτο του 1983, και δύο επόμενα του 1995), μια διάλεξη περί παιδείας στο Κολλέγιο Αθηνών (1991), δημοσιευμένη αργότερα στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» (Νοέμβριος 1992), και παρέδωσα το βιβλίο, με μικρές προσθήκες και διορθώσεις, προς εκτύπωσιν.
Ψυχή άρα ζωή
Βασίλης Μπετσάκος
Ο αποφατικός χαρακτήρας της αριστοτελικής θεωρίας της ψυχής
Για την αριστοτελική εκδοχή της ορθολογικότητας η γνώση δεν αποβλέπει στο κλείσιμο και την ολοκλήρωση, στον απαρτισμό μιας αυθεντικής περιγραφής του κόσμου. Ο Έλληνας φιλόσοφος δεν ενστερνίζεται την νεωτερική πίστη ότι η γλώσσα-γνώση μπορεί να αποτυπώσει με απόλυτη ακρίβεια την κοσμική, κοινωνική και ψυχική πραγματικότητα, και να την ερμηνεύσει στην πληρότητα του βάθους της. Η θεωρητική του πράξη εδράζεται στην πεποίθηση ότι το απροσδιόριστο υπάρχει ακριβώς ως τέτοιο, ότι κάθε ορθολογικός γνωστικός καθορισμός αφήνει ένα μη καθορισμένο και μη ορθολογικό κατάλοιπο, ότι η αναγκαιότητα και η ενδεχομενικότητα συνυφαίνονται, ότι η ψυχή παραμένει πάντοτε έτερη αυτού που η λογική διαύγαση οροθετεί ως ψυχή. Μέσα στη φιλοσοφία του Αριστοτέλη αναδύεται η κριτική ορθολογική γνωσιοθεωρία του· ο πυρήνας των κριτηρίων της δεν είναι συντακτικός αλλά κοινωνικός-πολιτικός. Λογικότητα είναι κυρίως η δυνατότητα να κοινωνείται το νόημα της απόφανσης, να λειτουργεί αυτή ως κοινός λόγος. Η γνώση μπορεί να αληθεύει μόνο εκ των υστέρων, ως κοινωνικό γεγονός ανταπόκρισης των αφαιρετικών διατυπώσεων στην εμπειρία των δεκτών. Έτσι, η αριστοτελική θεωρία της ψυχής παραμένει ορθολογικά επιστημονική, χωρίς να φθονεί την απόλυτη ακρίβεια ενός νοησιαρχικού οικοδομήματος, χωρίς να δεσμεύεται από ανυπέρβλητες αξιωματικές αρχές, χωρίς να θηρεύει την εσωτερική συνέπεια ενός αυτοτροφοδοτούμενου συστήματος. Ο Αριστοτέλης σχετικοποιεί τις κλειστές κατασκευές και τις μηχανιστικές ερμηνείες· υποσκάπτει αποφατικά όποιες βεβαιότητες υποβάλλονται από την διδασκαλία του, αρνείται να υποκαταστήσει την αλήθεια των πραγμάτων με την διατύπωσή της. Δεν θεωρεί την λογική απόδειξη ως αποκλειστική μέθοδο παραγωγής της γνώσης· την εντάσσει σ’ εκείνη την γνωστική πράξη που ενεργοποιεί ολόκληρη την ανθρώπινη ύπαρξη την ριζωμένη στον κόσμο και την κοινωνία. Αυτή η εμπράγματη γνώση είναι όντως γνώση υπαρξιακή. Ο αποφατικός ορθολογισμός του Αριστοτέλη οδεύει στους αντίποδες του ρασιοναλισμού: απλά στη ζωή.
Πλωτίνος ή Η απλότητα του βλέμματος
Pierre Hadot
Μέσα σ’ αυτό το βιβλίο ο συγγραφέας επιμένει στην αξία που αποδίδει ο Πλωτίνος στον ορατό κόσμο. Ωστόσο, ο ορατός κόσμος στα μάτια του εξακολουθεί να μην είναι παρά μια πραγματικότητα ξεθωριασμένη και κατώτερη, από την οποία πρέπει να απομακρυνθούμε. Παρ’ όλα αυτά, δεν μπορούμε να ανακαλύψουμε το άρρητο, το μυστηριώδες, το υπερβατικό, το «Απόλυτο», ίσως, επίσης στον ανεξάντλητο πλούτο της παρούσας στιγμής και στον στοχασμό της πιο συγκεκριμένης πραγματικότητας, της πιο κοινής, της πιο καθημερινής, της πιο ταπεινής, της πιο άμεσης. Και δεν μπορούμε να προαισθανθούμε μέσα σ’ αυτήν την πάντοτε παρούσα «Παρουσία»; «Αφαίρεσε τα πάντα», έλεγε ο Πλωτίνος. Όμως, μέσα σε μια ζώσα αντίφαση, δεν φαίνεται επίσης να λέει: «Αγκάλιαζε τα πάντα»;
Η ελληνική και πατερική βυζαντινή φιλοσοφία
Βασίλειος Τατάκης
Είναι γνωστό ότι η χριστιανική παράδοση και η θεολογία πολλά οφείλουν (θετικά και αρνητικά) στη συνάντηση του αρχαίου ελληνικού πνεύματος (και φιλοσοφίας) με το Πνεύμα της Εκκλησίας και την Αλήθεια της. Η συνάντηση αυτή έχει κατά καιρούς «παρουσιαστεί» υπό διάφορες μορφές και συχνά έχει τροφοδοτήσει αιρετικές ή άλλες παρεκκλίσεις. Με την πρόθεση να ακούσουμε πώς μιλάει για τη συνάντηση ένας λαμπρός μελετητής, ο Βασίλειος Τατάκης, και με την ελπίδα ότι θα θελήσουμε να καταλάβουμε τις προεκτάσεις της συνάντησης αυτής στο σημερινό μας περίγυρο, εκδίδουμε το κείμενο αυτό που είναι κάτι σαν σύνοψη της ευρύτερης μελέτης του «Η βυζαντινή φιλοσοφία». Για να βοηθήσουμε την καλύτερη κατανόηση των «αιώνιων» αυτών ζητημάτων, επισυνάπτουμε στο τέλος, ως Επίμετρο, μελέτημα του θεολόγου Νίκου Ματσούκα που, μεταξύ άλλων, σχολιάζει το έργο του Β. Τατάκη και διαλέγεται μ’ αυτό.
There are no reviews yet.