Greek annual International Journal of Psychoanalysis 2017, Ετήσια Ελληνική Έκδοση

Εάν κάτι συνδέει τα άρθρα αυτά του 5ου τεύχους της Ετήσιας Ελληνικής έκδοσης του International Journal of Psychoanalysis, κυρίως τα κλινικά, είναι το ενδιαφέρον των συγγραφέων σήμερα για τις ψυχοπαθολογίες όπου επικρατεί το «μη αναπαραστάσιμο» ή το ψυχικό κενό. Το θέμα αυτό απασχολεί τους αναλυτές όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια, τόσο θεωρητικά όσο και από πλευράς τεχνικής. Μια επισκόπηση των άρθρων αυτού του τεύχους θα ήταν η εξής:

Στο «Δι-οπτρικότητα, ο εν λειτουργία νους του ψυχαναλυτή» η Dana Birksted-Breen διερευνά τον τρόπο με τον οποίο ο αναλυτής ακούει τον αναλυόμενο. Συγκεκριμένα το πώς δημιουργείται ψυχικός χώρος ώστε βιώματα μη αναπαραστάσιμα να αποκτούν σχήμα και λόγο. Στο άρθρο του Luc Magnenat «Ψυχοσωματικό στήθος και αλεξιθυμικό στήθος. Μια Μπιονική ψυχοσωματική οπτική», ο συγγραφέας ενδιαφέρεται για τις διεργασίες που μετασχηματίζουν ωμά αισθητηριο-ψυχικά βιώματα σε ψυχικοποιημένη συμβολική σκέψη. Η εργασία «Φαντασιώσεις ξυλοδαρμού. Πενθημένες και απένθητες» διερευνά πώς οι σαδομαζοχιστικές φαντασιώσεις προσπαθούν να οργανώσουν και να σταθεροποιήσουν τον ψυχισμό ενός ασθενούς με πρώιμα ψυχικά τραύματα. Ο Dolan Power στο «Η χρήση του αναλυτή ως αυτιστικό σχήμα» προσεγγίζει με έναν άλλο τρόπο ασθενείς. Με μειωμένη ικανότητα για ψυχικοποίηση που εμφανίζουν συμπαγή (concrete) σκέψη. Στο «Η καταστροφικότητα αναθεωρημένη: Επί του δοκιμίου του Winnicott “Η χρήση του αντικειμένου και το σχετίζεσθαι μέσω ταυτίσεων”. Ο Thomas H. Ogden επιστρέφει σε μια από τις πιο γνωστές εργασίες του Winnicott. Η Rosine Jozef Perelberg στο άρθρο της για τις «Αρνητικές ψευδαισθήσεις, όνειρα και ψευδαισθήσεις. To δομικό πλαίσιο και η αναπαράστασή του στην αναλυτική συνθήκη» διερευνά την έννοια της «αρνητικής ψευδαίσθησης». Όπως την ανέπτυξε ο André Green, ως δομική λειτουργία του ψυχισμού. Ο Vic Sedlak στην εργασία του εξετάζει «Το φυσιολογικό και παθολογικό υπερεγώ του ψυχαναλυτή». greek annual international journal psychoanalysis 2017.  Όπου και οι δύο οντότητες, όπως γράφει, υπάρχουν στο έργο του Freud και της Klein. Ο Otto Kernberg , γνωστός από την μακρά εμπειρία του στις σοβαρές διαταραχές προσωπικότητας περιγράφει στο «Καινούργιες εξελίξεις για την εστιασμένη στην μεταβίβαση ψυχοθεραπεία». Μια μέθοδο ψυχοθεραπευτικής αντιμετώπισης ασθενών οι οποίοι αδυνατούν να συνεργασθούν και να αποδεχθούν το συνηθισμένο θεραπευτικό πλαίσιο ψυχανάλυσης ή ψυχαναλυτικής ψυχοθεραπείας. Στην εργασία τους«Η σεξουαλικότητα και το αντικείμενό της στο έργο του Freud. Τρία δοκίμια για την θεωρία της σεξουαλικότητας στην έκδοση του 1905» οι Philippe Van Haute and Herman Westerink επιστρέφουν σε ένα από τα θεμελιωδέστερα κείμενα του Freud και, όπως το χαρακτηρίζουν οι ίδιοι, «θεμελιώδες έργο της Ευρωπαϊκής σκέψης του 20ού αιώνα». Στο «Τι μπορεί να προσφέρει η ψυχανάλυση στην τρέχουσα προσφυγική κρίση;» περιγράφεται η εμπειρία μιας ομάδας θεραπευτών οι οποίοι συμμετείχαν σε πιλοτικό πρόγραμμα στήριξης προσφύγων σε καταυλισμό πρώτης υποδοχής, ονομαζόμενο «Βήμα προς βήμα». Το «Γλώσσα, πράξη ζωής και σκηνική κατανόηση στην ψυχαναλυτική θεραπεία» είναι μια εργασία του Alfred Lorenzer. Δημοσιεύτηκε το 1983 και αναδημοσιεύεται εδώ μαζί με την εισαγωγή του W. Bohleber. Ο Lorenzer επεξεργάζεται την έννοια του απωθημένου στο ασυνείδητο ως αποτέλεσμα διαχωρισμού της «αναπαράστασης πράγματος» από την «αναπαράσταση λέξεως», όπως ισχυριζόταν ο Freud. Η «Ιστορία της Ida: Λύτρωση και όχι πένθος», είναι ανάλυση μιας Πολωνικής ταινίας του Pawel Pawlikowski του 2013. Πρόκειται για την ιστορία δύο γυναικών οι οποίες έχασαν αγαπημένα τους πρόσωπα κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου και του Ολοκαυτώματος. Η συνάντησή τους είκοσι χρόνια μετά υποκινεί την κάθε μια στην προσπάθεια να αντιμετωπίσουν αυτή την απώλεια, κάτι που επηρεάζει τη διαμόρφωση της ταυτότητάς τους, όμως αποδεικνύεται συγχρόνως αβάσταχτο.

Ο Δημήτρης Τζάκσον είναι ψυχίατρος, ψυχαναλυτής και μέλος της Ελληνικής και Διεθνούς Ψυχαναλυτικής Εταιρείας.

Δείτε εδώ την παρουσίαση του βιβλίου του D. W. Winnicott “Η ανθρώπινη φύση”.

greek annual international journal psychoanalysis 2017