Πέρα από το άτομο
Θεόδωρος Ι. Ζιάκας
Το αίνιγμα της ελληνικής ταυτότητας
Γενική εισαγωγή
Ανασκοπώντας την ιστορική διαδρομή του Ελληνισμού διαπιστώνουμε ότι δεν είναι η εξατομίκευση που μας λείπει, αλλά το συλλογικό πνεύμα. Το τρένο της εξατομίκευσης το είχαν πάρει οι Έλληνες ήδη από την ομηρική εποχή και το εκτροχίασαν, εκεί κάπου στον τέταρτο π.Χ. αιώνα. Γνώρισαν πολύ καλά την εξατομίκευση μέχρι την έσχατη ολοκλήρωσή της: την αποσύνθεση του Ατόμου, το σοφιστικό και το σχετικιστικό πνεύμα, τον γραικυλισμό και τον μηδενισμό. Η ελληνιστική και η ρωμαϊκή εποχή χαρακτηρίζονται ακριβώς από την παρατεταμένη κρίση της ελληνικής εξατομίκευσης. Εφεξής το πρόβλημα των Ελλήνων δεν ήταν πώς θα «γίνουν άτομα», αφού ήταν ήδη, αλλά πώς θα ξεπεράσουν το δίπολο κολεκτιβισμού-ατομικισμού. Πώς θα αποφύγουν την υποστροφή στην κολεκτιβιστική βαρβαρότητα, στην οποία κινδυνεύει να καταποντιστεί η εξατομίκευση στη φάση της ολοκλήρωσής της. Ή αλλιώς: πώς θα αναπτύξουν συλλογικό πνεύμα, χωρίς να χάσουν την ατομικότητά τους. Η περιπέτεια της ελληνικής ταυτότητας είναι το διαχρονικό αυτό τάνυσμα του Ελληνισμού να υπερβεί την πόλωση ατομικισμού-κολεκτιβισμού. Κι αυτό ακριβώς προσπαθεί να συλλάβει τούτο το βιβλίο. Εξ ου και ο τίτλος του.
€ 25.36 € 20.29
- Επιπρόσθετες Πληροφορίες
- Αξιολογήσεις (2)
| Weight | 0.85 kg |
|---|---|
| Dimensions | 17 x 24 cm |
| Συγγραφέας | Θεόδωρος Ι. Ζιάκας |
| Σελίδες | 392 |
| isbn13 | 978-960-527-275-3 |
| isbn | 960-527-275-Χ |
2 reviews for Πέρα από το άτομο;
Add a review
You may also like…
Η έκλειψη του υποκειμένου
Θεόδωρος Ι. Ζιάκας
Η κρίση της νεωτερικότητας και η ελληνική παράδοση
Η εποχή μας -η εποχή της Νεωτερικότητας- αφού ανέδειξε το εξατομικευμένο υποκείμενο σε θεμέλιο του ιδρυτικού της παραδείγματος (της κοσμοθεωρίας της), ανακαλύπτει περιδεής ότι στην πραγματικότητα το έχει οδηγήσει στην εξαφάνισή του. Ενώ π.χ. έχει κάνει σημαία της τα «ανθρώπινα δικαιώματα», εξαφάνισε το υποκείμενο που υποτίθεται ότι είναι φορέας αυτών των δικαιωμάτων. Και μάλιστα τόσο το ατομικό όσο και το συλλογικό υποκείμενο, τα οποία βλέπουμε να θρυμματίζονται και να απορροφώνται από τους απρόσωπους κοινωνικούς μηχανισμούς. Πρόκειται όμως για πραγματική και αμετάκλητη εξαφάνιση του υποκειμένου ή για «έκλειψη», δηλαδή για προσωρινή απουσία του, λόγω επικάλυψης από κάτι άλλο, που στέκεται εμπρός του. Ποιο είναι αυτό το «κάτι άλλο»; Και τι θα έχει απομείνει από το υποκείμενο αν και όταν η «έκλειψη» παρέλθει. […]
Η κοινωνία της ορθοπεταλιάς
Γιάννης Μ. Καλιόρης
Ο αναρχοδυναμικός καπιταλισμός της νεοφιλελεύθερης παγκόσμιας τάξης -που επέφερε κρίσιμη απόκλιση συμφερόντων μεταξύ κοινωνίας και οικονομίας- ενθρόνισε την αγορά «αυτορυθμιζόμενο» ρυθμιστή των κοινωνικών ανταλλαγών, προάγοντας αποφασιστικά το εμπόρευμα σε καθολική εστία της συμβολικής παραγωγής και ολοκληρώνοντας την αποϊέρωση του κόσμου δια της μετατροπής των στοιχείων του σε αξίες αγοραίες. Παράλληλα εξεθείασε το άτομο ως υποκείμενο αυτοσυνείδητο και χειραφετημένο, αυτουργό της τύχης του και νομιμοποιητική αρχή των αποφάσεων, αλλά ταυτόχρονα το κατέστησε οντότητα ευχείρωτη και ετερόνομη, μαζοποιημένη πρώτη ύλη μιας Ιστορίας δυναμοποιημένης από τη σύγχρονη τεχνοεπιστήμη στο πλαίσιο ενός ασφυκτικού οικονομικού ορισμού της πραγματικότητος και στην υπηρεσία μιας αδήριτης αναγκαιότητος για αέναη ποσοτική μεγέθυνση. Κι αυτό φαντάζει σαν ένας ακόμη ανάβαθμος της «προμηθεϊκής εποποιΐας» του Ανθρώπου, συγκαλύπτοντας έτσι την οπτική των ατόμων ως θυμάτων της Ιστορίας, που αποσταθεροποιούνται και συνθλίβονται από τους μεγάλους διασκελισμούς της, και εν προκειμένω εκβιάζονται σε έπακρον ανταγωνιστικής υπερπροσπάθειας, συμπιεζόμενα από την αυτοδυναμική ενός ανεξέλεγκτου πλέον συστήματος, που έχοντας κίνητρο το κέρδος και κινητήρα τον καθολικό ανταγωνισμό, πλήττει μεταξύ άλλων και την ίδια την ουσία της εξατομίκευσης, αποσαθρώνοντας τις συναπτικές αξίες που θα τη στερέωναν στο αυθεντικό της νόημα. Τα σύγχρονα φανερώματα της καταγωγικής αυτής αντινομίας της καπιταλιστικής κοινωνίας να εγείρει στη συνείδηση των μελών της προσδοκίες και ιδεώδη που πρόκειται αναγκαία να διαστρέψει στην πράξη, επιχειρεί να εκθέσει και το ανά χείρας βιβλίο.
Ζιάκας Ι. Θεόδωρος
Ο Θεόδωρος Ι. Ζιάκας κατάγεται από τα Κουρέντα Ιωαννίνων. Πήρε το πτυχίο του καθηγητή μαθηματικών από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και εργάστηκε στον δημόσιο τομέα, ως πληροφορικός. Νέος είχε κάποια πολιτικο-ιδεολογική δραστηριότητα στον χώρο της Αριστεράς, τα αδιέξοδα της οποίας τον ανάγκασαν να ασχοληθεί συστηματικά με την κοινωνική θεωρία, στην οποία και αφιέρωσε τον ελεύθερο χρόνο του. Από το 1980 μελετά το εθνικό φαινόμενο σε συνδυασμό με την κοινωνική οντολογία του συλλογικού και του ατομικού υποκειμένου και επικεντρώνεται στα προβλήματα ταυτότητας, επεξεργαζόμενος με έναν διαφορετικό τρόπο την έννοια της «παράδοσης». Στο πλαίσιο αυτό διερεύνησε την παθολογία του κυρίαρχου ανθρωπολογικού τύπου και την σχέση της με την τρέχουσα κατάρρευση των συλλογικών αξιών.
Αυτοείδωλον εγενόμην…
Θεόδωρος Ι. Ζιάκας
Το αίνιγμα της ελληνικής ταυτότητας
Ειδική εισαγωγή
Το ελληνικό πρόβλημα σχετίζεται με ένα συγκεκριμένο ανθρωπολογικό φαινόμενο: Την αναπόφευκτη μηδενιστική αποσύνθεση του Ατόμου, όταν φτάσει στην ολοκλήρωσή του. Και τους δύο δρόμους που τότε ανοίγονται: τον ευρύχωρο της υποστροφής σε ένα νέο κολεκτιβισμό και τον στενό και τεθλιμμένο της μεταλλαγής του Ατόμου σε Πρόσωπο και της συναφούς διαφυγής της κοινότητας από την πόλωση ατομοκεντρισμού-κολεκτιβισμού. Ο νεωτερικός άνθρωπος, που τόσο εύκολη έχει την αλαζονική κριτική, ήδη καλείται να αντιμετωπίσει το ίδιο πρόβλημα και μάλιστα σε πλανητική κλίμακα. Είναι τώρα η σειρά του να δει πόσα απίδια παίρνει ο σάκος.
Το συναμφότερον
Γράφουν οι:
Ηλίας Βαβούρας, Βασίλειος Κάλφας, Κωνσταντίνος Μποζίνης, Ιωάννης Γ. Κουρεμπελές, Ελένη Ελ. Οικονόμου, Δημήτριος Αβδελάς, Σωτήριος Μητραλέξης, Γεώργιος Παύλος, Θεόδωρος Ζιάκας, Λάμπρος Σιάσος, Γεώργιος Καλεάδης, Μανόλης Ξεξάκης, Μαρία – Αλεξάνδρα Ντόβα, Άγγελος Δεληβορριάς, Βασιλική Γ. Τζότζολα, Βούλα Πατουλίδου, Αθανάσιος Πολυχρονίδης.
Πνεύμα απελεύθερο από τους καταναγκασμούς και την ευνουχιστική ροπή του «δόγματος», έβαλε στη θέση του μία ευρύστερνη παράδοση. Η ίδια η ελληνική γλώσσα ώς απόθεμα λόγου, εγκαθιστά στη συνείδησή του μία νέα συνθήκη ανάλυσης και σκέψης (Το Συναμφότερον) και επιβάλλει στη σκέψη του προϋπάρχουσες σημασιολογικές αποχρώσεις έκτυπες στον έλληνα λόγο, δίνοντάς του εν συνεχεία τη δυνατότητα να συνεισφέρει εμπλουτιστικά στην κοινή περιοσία, δυνάμει ακριβώς αυτού του Κοινού (Ξυνού) Λόγου. Η έννοια του Συναμφότερου, που διαπερνά έγγλυφα ή υποδόρια όλο το έργο του Κώστα Ζουράρι, αποτελεί την ερμηνευτική κλείδα σχεδόν όλων των εισηγήσεων του τόμου.
Πατριδεγωφάγος
Θεόδωρος Ι. Ζιάκας
Η νόσος της Πόλεως
Ο πατριδεγωφάγος είναι για τα έθνη όπως ο καρκίνος για τα άτομα. Αν δεν διαγνωσθεί εγκαίρως και δεν αντιμετωπισθεί σωστά, γοργός επέρχεται ο θάνατος και είναι οδυνηρός.
Δυστυχώς όμως δεν έχει συνειδητοποιηθεί για τι είδους ασθένεια πρόκειται. Οι φορείς της μιλούν για «κρίση» και την προσδιορίζουν ως «οικονομική», «πολιτική», «θεσμική», «πολιτιστική» κ.λπ. Στρέφουν την προσοχή στα συμπτώματα, αφήνοντας άθικτη την αρρώστια να εξελίσσεται ακάθεκτη. Βεβαίως δεν έχει μόνο το δικό μας έθνος προσβληθεί, αλλά και τα υπόλοιπα έθνη της ανθρωποκεντρικής πρωτοπορίας, άλλο περισσότερο και άλλο λιγότερο. Απλώς εμείς προπορευόμαστε και αφήσαμε τους άλλους να μας χρησιμοποιούν σαν πειραματόζωο – να δοκιμάζουν πάνω μας άσχετα οικονομιστικά γιατροσόφια.
Όμως, σε αντίθεση με τα λοιπά έθνη, εμείς είχαμε προσβληθεί και άλλοτε από την ίδια αρρώστια. Και επιβιώσαμε. Είναι, επομένως, πολύ πιθανό να διατηρούνται κάποια «αντισώματα» στον εθνικό μας οργανισμό. Θα μπορούσαμε, ίσως, να τα εντοπίσουμε και να τα «καλλιεργήσουμε». Με τον τρόπο αυτό θα βοηθούσαμε όχι μόνο τον εαυτό μας αλλά και τους «εταίρους» μας, που αστόχαστα εξακολουθούν να μας κουνάνε το δάχτυλο.
Η αναζήτηση και ο εντοπισμός των εν λόγω «αντισωμάτων» υπήρξε και ο σκοπός που γράφτηκε το βιβλίο.
Δείτε την παρουσίαση του βιβλίου από τον Κώστα Ζουράρι στην παρακάτω διεύθυνση
Τα δύο τέρατα και η Αριστερά
Θεόδωρος Ι. Ζιάκας
Για την παρακμή και τις δυνατότητες ανάσχεσής της
Στην σύγχρονη σκέψη η παρακμή και πτώση μιας κοινωνίας ανάγεται σε μία ή περισσότερες από τις εξής πέντε αιτίες: α) Περιβαλλοντικές καταστροφές, β) κλιματικές αλλαγές, γ) εχθρικοί γείτονες, δ) απώλεια ζωτικών εμπορικών εταίρων και ε) εσφαλμένες προνοητικές αντιδράσεις έναντι των τεσσάρων αυτών παραγόντων. Η διάγνωση όμως αυτή δεν αρκεί, διότι αφήνει στο σκοτάδι το ενδεχόμενο να είναι η παρακμή αποτέλεσμα της ακμής. Μαζί δηλαδή με τα σπέρματα της ακμής να υπάρχουν εξ αρχής και τα σπέρματα της παρακμής. Να αναπτύσσονται παράλληλα και να καρπίζουν στην αιχμή της ακμής. Αποσαθρώνοντας έτσι –εκ των έσω– την ανύποπτη και απερίσκεπτη κοινωνία, συνεπιφέροντας την κατάρρευσή της. Στην περίπτωση αυτή η παρακμή και πτώση θα είναι μοιραία, αν απουσιάζει η κατάλληλη ειδική πρόνοια, η εφοδιασμένη με τα απαιτούμενα ειδικά μέτρα. Θα είναι μοιραία, ακόμα και αν «όλα πήγαιναν καλά» ως προς την αποτροπή των ως άνω πέντε συμβατικών αιτίων· και μάλιστα, ακριβώς επειδή «όλα πήγαιναν καλά»… Γι’ αυτήν ακριβώς την παρακμή και πτώση μιλά τούτο το βιβλίο, διερευνώντας συνάμα τις όποιες δυνατότητες ανάσχεσής της.
Ο σύγχρονος μηδενισμός
Θεόδωρος Ι. Ζιάκας
Μικρή αφήγηση για τη μοίρα της ελευθερίας
Το γενικό συμπέρασμα του βιβλίου είναι ότι ο μηδενισμός έχει διαπεράσει πλέον το επίπεδο των θεσμών και έχει εγκατασταθεί στον πυρήνα του υποκειμένου, όπου και διασπά εκ των έσω την εξατομικευμένη προσωπικότητα, μεταβάλλοντάς τη σε άμορφο χυλό. Στη θέση της άλλοτε πανίσχυρης «προμηθεϊκής» βούλησης για τη δύναμη, που χαρακτήριζε τον νεωτερικό άνθρωπο στην ανοδική πλευρά της εξελικτικής του καμπύλης, έχει μείνει η αγχώδης εσωτερική αναζήτηση νέων, όλο και πιο ηδονικών μορφών αυτοανάλωσης της επιθυμίας. Είναι ένας ηδονιστικός αυτομηδενισμός. «Στο ένα άκρο του πρόκειται για ένα είδος λαιμαργίας, μια ακόρεστη ζήτηση για περισσότερα, όλο και περισσότερα. Στο άλλο άκρο είναι ένα κράμα εγκατάλειψης, παραίτησης, δειλίας μπροστά στη δυστυχία και τον θάνατο». Ο μηδενισμός μεταβάλλεται έτσι σε πανδημική ψυχοπαθολογία στον σύγχρονο κόσμο. Είναι ασθένεια κοινωνική. Ασθένεια του πολιτισμού, η οποία δεν επιδέχεται θεσμική αντιμετώπιση, η θεραπεία της εξαρτάται πλέον από την αλλαγή των θεσμών αλλά από την αλλαγή των ψυχών: από μία μεταφυσική επανάσταση/μεταστροφή.
Αναζητώντας το πρόσωπο (6η Έκδοση)
π. Βασίλειος Θερμός
Αληθής και ψευδής εαυτός κατά τον Donald Winncott και κατά τον Αγ. Γρηγόριο Παλαμά.
Πως μπορούν να συγκλίνουν ένας Άγγλος ψυχαναλυτής με έναν Ορθόδοξο ησυχαστή και άγιο. Η πρωτότυπη αυτή μελέτη εξετάζει το πεδίο της αρτιότητος του εαυτού ως παράδειγμα και πρότυπο συγκλίσεως Ορθόδοξης Θεολογίας και ψυχαναλυτικής θεωρίας, προκειμένου να φωτισθή περισσότερο το ψυχολογικό περιεχόμενο της οντολογικής έννοιας του προσώπου. Διερευνά ακόμη τις παιδαγωγικές και ποιμαντικές εφαρμογές της διαφοροποιήσεως αληθούς και ψευδούς εαυτού με πραγματικές ποιμαντικές – κλινικές περιπτώσεις. Το βιβλίο μεταφράστηκε στα Αγγλικά και στα Ρωσικά. «Σήμερα πλέον μία ολόκληρη ψευδής θεολογική θεωρία στηρίζει τους ψευδείς εαυτούς, παρέχοντάς τους ανώδυνα παυσίλυπα, αντί για δρόμους μεταβολής του τρόπου του είναι τους… Δεν χρειάζεται να βεβαιώσω πως θεωρώ το μικρό αυτό βιβλίο βαρυσήμαντο. Είναι σημαντικό ο τρόπος αυτός χρήσης της ψυχαναλυτικής παράδοσης να συνεχισθεί και να βαθύνει» (π. Νικόλαος Λουδοβίκος, Σύναξη τ.68, 1998)
Related Products
Φρόυντ και Ντοστογιέφσκι
Μιχάλης Κ. Μακράκης
Από τον φόβο στην αγάπη
Το τρίτο αυτό βιβλίο της σειράς «Ψυχολογία της Θρησκείας» αποτελεί κριτική της θεωρίας του Φρόυντ, σύμφωνα με το οιδιπόδειο σύμπλεγμα», για την επιληψία του Ντοστογιέφσκι ως σύμπτωμα νεύρωσης (υστερική επιληψία) εξαιτίας της ενοχής που ένιωθε για τις πατροκτονικές του τάσεις. Την ίδια ενοχή που ένιωθε και ο ήρωάς του Ντιμίτρι στο τελευταίο του έργο Αφελφοί Καραμάζοφ. Το ζήτημα όμως είναι: Μπορεί να εξηγηθεί, με βάση το «οιδιπόδειο», η ενοχή του Ντοστογιέφσκι για το φόνο του πατέρα του. Κι ακόμα περισσότερο, η καταγωγή της θρησκείας. Η ενοχή δηλαδή που ένιωσε ο πρωτόγονος για το φόνο του αρχέγονου πατέρα και ο φόβος της τιμωρίας για την ενοχή του αυτή. Ένας φόβος που μετατράπηκε αργότερα από ανάγκη για εξιλέωση σε αγάπη προς τον πατέρα αυτό, με την εξύψωσή του σε Θεό. Είναι λοιπόν ο φόβος, ο ενοχικός φόβος, που ανάγκασε τον πρωτόγονο να επινοήσει το Θεό. Ή είναι η αγάπη, όχι όμως ως προβολή του πατέρα στο Θεό, όπως θέλει ο Φρόυντ, αλλά η αγάπη στην ταύτισή της με τον ίδιο το Θεό, όπως την αντιλαμβάνεται ο Ντοστογιέφσκι. Η αγάπη αυτή που προσέλκυσε τον άνθρωπο κοντά της, ως «primus amor», αποκαλύπτοντάς του ότι «ο Θεός αγάπη εστίν»; Η θρησκειοψυχολογική αυτή θεώρηση «από το φόβο στην αγάπη», όμοια με την πορεία που ακολούθησε, μαζί με τον κεντρικό ήρωά του, τον Αλιόσα, ο ίδιος ο Ντοστογιέφσκι στο τελευταίο του βιβλίο, είναι η πορεία έρευνας από τον Φρόυντ στον Ντοστογιέφσκι, από τον ενοχικό φόβο στη λυτρωτική αγάπη, που ακολουθεί και ο καθηγητής Μιχ. Μακράκης στο δικό του βιβλίο. Ένα βιβλίο που γι’ αυτό και θα μπορούσε να έχει ως προμετωπίδα: «Η τελεία αγάπη έξω βάλλει τον φόβον».
Ρωτούσαν για την ταυτότητα
Πολιτισμική κρίση και ψυχική απορία στην ελληνική πραγματικότητα
Το παρόν βιβλίο βασίζεται στις εισηγήσεις των συνομιλητών της διεπιστημονικής στρογγυλής τράπεζας, η οποία πραγματοποιήθηκε στη Στοά του βιβλίου (Αίθουσα Λόγου) στις 31 Μαΐου 2002 με θέμα: «Πολιτισμική κρίση και ψυχική απορία στη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα», οργανωμένη από το Ελληνικό Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής και Ερευνών. […] Περιέχονται τα κείμενα: – Γρηγόρης Μανιαδάκης, «Χαιρετισμός εκ μέρους της Εκπαιδευτικής Επιτροπής» – Ειρήνη Βλαχάκη, «Γιατί η απορία» – Δημήτρης Σταθάκος, «Βιολογική και πολιτισμική πορεία προς ακμή και παρακμή» – Χρήστος Γιανναράς, «Σχόλιο στο κεντρικό θέμα» – Δημήτρης Κυριαζής, «Όψεις του νεοελληνικού κοινωνικού φαντασιακού: Συμβουλή στην κατανόηση της νεοελληνικής ταυτότητας»
Η πολιτική σκέψη του Παπαδιαμάντη
Σαράντος Ι. Καργάκος
Ο Παπαδιαμάντης ως οξύτατος παρατηρητής και κριτής των κοινωνικών πραγμάτων ήταν αδύνατο να αγνοήσει την πολιτική. Δεν είναι αυτός πού εισέρχεται στην πολιτική άλλ’ η πολιτική είναι αυτή πού διεισδύει στο έργο του και αυτός ευθαρσώς τοποθετείται έναντι αυτής. Όσοι ταυτίζουν την πολιτική με κάποιες διακηρύξεις ή με κάποια μορφή ένταξης, ασφαλώς δυσκολεύονται να τοποθετήσουν τον Παπαδιαμάντη σε κάποιο ιδεολογικό ράφι. Ο Παπαδιαμάντης δεν πλησίασε το λαό, ήταν ο ίδιος λαός κι έμεινε ως το τέλος της ζωής του ένας απλός άνθρωπος του λαού, χωρίς να ντρέπεται για την ιδιότητα του αυτή.
Στάσις αεικίνητος
Βασίλης Μπετσάκος
Η ανακαίνιση της αριστοτελικής κινήσεως στη θεολογία Μαξίμου του Ομολογητού
Μελετούμε τις πραγματείες του Αριστοτέλη και του αγίου Μαξίμου του Ομολογητού. Στα κείμενα του φιλοσόφου διερευνούμε επιλεκτικά τη θεωρία της κινήσεως, όπως αυτή εκτίθεται στα «Φυσικά». Στα κείμενα του Πατρός της Εκκλησίας παρακολουθούμε συνολικά το νήμα των διδαχών του, εκλαμβάνοντας ως άξονα γύρω από τον οποίο αυτό ξετυλίγεται και διευθετείται, τη δική του (εκκλησιαστική) θεώρηση της κίνησης. […] (από την εισαγωγή του βιβλίου)
Από την αρχαία ελληνική πόλιν στη Βυζαντινή οικουμένην
Ζωή Αντωνοπούλου – Τρεχλή
Η φιλοσοφία της Νεωτερικότητας έχει σπάσει τους δεσμούς της με την ελληνική και τη μεσαιωνική Αρχαιότητα. Κομβικό σημείο αυτής της ξένωσης είναι η ανθρωποκεντρική και αντιτελεολογική τάση της νεώτερης φιλοσοφίας, πράγμα που σημαίνει ότι δεν γίνεται πια παραδεκτή η παραδοσιακή ιεραρχία των ουσιών. Η νεωτερική φιλοσοφία προβάλλεται ως αντι-μεταφυσική, αφού δεν νοείται μεταφυσική δίχως ορισμένη ιεράρχηση των επιπέδων του είναι. Από την άλλη, η απαλλαγή από τη μεταφυσική απαιτεί έναν άλλο μύθο στον οποίο να μπορεί να αποδοθεί η επιβολή της σημασίας. Η νεωτερική φιλοσοφία κατασκευάζει λοιπόν το μύθο της ratio, της λογικής που εδρεύει στην αυτονομημένη ατομική διάνοια. Η επινόηση της ratio σημαίνει το τέλος της «θεολογικής εικόνας για τον κόσμο και τον άνθρωπο», εφόσον η ratio στρεφόταν καταρχήν ενάντια σε κάθε ετερόνομο προσδιορισμό της σκέψης και της δράσης του ανθρώπου. Μια απόπειρα ανίχνευσης των προϋποθέσεων εκείνων που, στον πολύ ανθρώπινο χώρο της πολιτικής, κατέστησαν αναγκαία τη μεταφυσική «αυταπάτη» αποτελεί η παρούσα μελέτη. Από την Αρχαία Ελλάδα στη Νεωτερικότητα, με ενδιάμεσο σταθμό το παρεξηγημένο Βυζάντιο: αυτή είναι η πορεία.
Οι γάμοι του ουρανού και της γης
π. Λάμπρος Καμπερίδης
Μια ανάγνωση του Pound, του Yeats και του Blake με οδηγό τον Λορεντζάτο
Η έκδοση τούτου του δοκιμίου που πρωτοδημοσιεύτηκε στον τιμητικό τόμο «Αντί Χρυσέων» τον αφιερωμένο στον Ζήσιμο Λορεντζάτο (εκδ. Δόμου και Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης, 1995), έχει το προνόμιο να περιλαμβάνει τέσσερα πρόσωπα: τον Blake, τον Pound, τον Λορεντζάτο και τον συγγραφέα του τον Καμπερίδη, χωρίς τον οποίο δεν θα είχαμε τους άλλους τρεις δουλεμένους, μελετημένους και περασμένους μέσα από τον ίδιο. […]
Το μυστικό του Ιησού (5η Έκδοση)
Στέλιος Ράμφος
Αυτό το βιβλίο γράφτηκε εντός παρενθέσεως. Καθώς προχωρούσα στον δεύτερο τόμο της Μεταφυσικής του κάλλους σχολιάζοντας τους νηπτικούς Πατέρες, συνειδητοποίησα ότι μιλούσα για ένα χριστιανισμό μετά τον τέταρτο αιώνα, στου οποίου το δόγμα έβαζαν την σφραγίδα τους η στωική και η νεοπλατωνική κυρίως σκέψη. Μπορεί ο χριστιανισμός αυτός να αντιμετώπιζε εχθρικά την ελληνική φιλοσοφία, αλλά υιοθετούσε κρίσιμα διανοητικά της εργαλεία, όπως η διάκριση αισθητού-νοητού, και γλιστρούσε με τον τρόπο του στην σωτηριολογία της. Επέμενα δηλαδή στις εξελίξεις και προσπερνούσα το εναρκτήριο γεγονός, σαν να επρόκειτο για ταυτόσημα πράγματα. Δημιουργιόταν έτσι ένα κενό, το οποίο επιχειρώ τώρα να καλύψω με το «Μυστικό του Ιησού», ώστε τα φιλοκαλικά μελετήματα που θα ακολουθήσουν να τοποθετούνται στον δικό τους ιστορικό ορίζοντα και την στατική αποτύπωση να διαδεχθεί η ερμηνευτική δυναμική…
Ουσία και ορισμός
Η προβληματική της ενότητος εις τα οικεία κεφάλαια των «Μετά τα φυσικά» του Αριστοτέλους
[…] Στην μελέτη μας επιχειρούμε να δείξουμε τους δύο διαφορετικούς δρόμους που ακολουθεί ο Αριστοτέλης, προκειμένου να καταδείξει την ενότητα του λόγου της ουσίας. Ο πρώτος δρόμος, ο οποίος βασίζεται στη μέθοδο της λογικής διαιρέσεως, αναδεικνύει και τον τρόπο με τον όποιον θεμελιώνεται η ενότης της κατά τον λόγον ουσίας, του είδους. Προσπαθούμε να φωτίσουμε τόσο το πλατωνικό υπόβαθρο αυτής της μεθόδου, όσο και τα σημεία στα οποία εστιάζεται η αριστοτελική κριτική στη διαιρετική Διαλεκτική της Ακαδημίας. Ο δεύτερος δρόμος, ο οποίος συνίσταται σε μία καθαρώς οντολογική προσέγγιση του προβλήματος της ενότητος του ορισμού, καταλήγει στην εξήγηση των αιτίων της ενότητος της ίδιας της συναμφοτέρου ουσίας, και -βαθύτερα- στην εξήγηση των αιτίων της ενότητος ύλης και μορφής. Προσπαθούμε να δείξουμε ότι τα αίτια αυτά εντοπίζονται σε τρία διαφορετικά επίπεδα -στο πεδίον της Φύσεως, των εν γενέσει και φθορά όντων, στο πεδίον της Οντολογίας, και στο πεδίον της Μεταφυσικής- και επιχειρούμε να ερμηνεύσουμε την αναγωγή των αιτίων από το ένα πεδίον στο άλλο. Μέσα στα πλαίσια του εγχειρήματος αυτού δίδεται ιδιαίτερη έμφασις στη διάκριση του αιτίου της ενότητος της ουσίας, όπως αυτό παρουσιάζεται στο τέλος του Ζ΄ βιβλίου, από το αίτιον της ενότητος της ουσίας, όπως αυτό παρουσιάζεται στο τέλος του Η΄ βιβλίου. […] (από τον πρόλογο της συγγραφέως)
«… Μέτρον άνθρωπος»
Σταύρος Δ. Πάνου
Ανθρωποκεντρικά ΙΙ
Μελετήματα για τον άνθρωπο και τον πολιτισμό
Έχουν περάσει αρκετά χρόνια από την έκδοση του βιβλίου μου «Ανθρωποκεντρικά. Φιλοσοφικά μελετήματα» (Αθήνα 1980). Με τον ίδιο τίτλο «Ανθρωποκεντρικά ΙΙ. Μελετήματα για τον άνθρωπο και τον πολιτισμό» επικοινωνώ και πάλι με το ελληνικό κοινό με μια σειρά δοκιμίων – μελετημάτων που έχουν και πάλι στο επίκεντρο τους τον άνθρωπο, το περιβάλλον του, τον πολιτισμό του, τις ανησυχίες του. Η πολύχρονη παραμονή μου στο εξωτερικό, μου στέρησε μια πιο άμεση επικοινωνία με τους Έλληνες αναγνώστες, παρά τα κάποια διαλείμματα. Ελπίζω ότι ο νέος διάλογος μαζί τους θα αποτελέσει και πάλι ευκαιρία για γόνιμο προβληματισμό, για μια ουσιαστικότερη ανταλλαγή απόψεων, ανησυχιών, νοημάτων. Τα κείμενα έχουν γραφεί στο Μόναχο, στην Αθήνα και κάποια στη Γαλλία (Παρίσι και Στρασβούργο) και αποτελούν δοκιμές για το πρόβλημα του νοήματος, της τρέλας, του τραγικού και της μεταφυσικής, για το μέλλον του ανθρώπου. Συζητώ στα μελετήματά μου με αμεσότητα και εμπιστεύομαι τους αναγνώστες μου σε ένα οδοιπορικό προσωπικό, που ίσως κάποτε δείχνει παράδοξο. (από τον πρόλογο του συγγραφέα)
armosbooks –
giorgios batzas
Πάρα πολύ καλή η μελέτη του κυρίου Ζιάκα αλλά και η αξιολόγηση το ίδιο.
armosbooks –
Γ.Μ. Βαρδαβάς
\»Μειράκια\» σαν και του λόγου μου δεν δικαιούνται να ομιλούν για πνευματικά μεγέθη σαν του Θ.Ι.Ζιάκα. Παρόλα αυτά τολμώ να πω δυο κουβέντες.Το \»Πέρα από το άτομο\» είναι βιβλίο αναφοράς.Ο Ζιάκας είναι από τους λίγους έλληνες στοχαστές με ΑΠΟΨΗ. Χωρίς να τον νοιάζει αν θα γίνει αρεστός λέει τα πράγματα με τ\’όνομα τους. Εξαντλητικός στη διαπραγμάτευση του θέματος του, με πλούσια βιβλιογραφία, τόλμα να εισάγει την προσωποκεντρική σκέψη στην κοινωνική οντολογία και να τη συνθέσει επιτυχημένα με τη θυσιαστική θεωρία του μεγάλου Ρενέ Ζιράρ και την τριλεκτική μέθοδο του Άσγκερ Γιόρν.Το βιβλίο είναι το πρώτο μέρος της μελέτης του συγγραφέα για το ακανθώδες θέμα της ελληνικής ταυτότητας.Το δεύτερο μέρος της μελέτης αποτυπώνεται στο \»Αυτοείδωλον εγενόμην\». Το να συστήσεις ανεπιφύλακτα τα δυο αυτά βιβλία σε κάθε Έλληνα είναι κάτι παραπάνω από αυτονόητο.