Πλωτίνος ή Η απλότητα του βλέμματος
Pierre Hadot
Μέσα σ’ αυτό το βιβλίο ο συγγραφέας επιμένει στην αξία που αποδίδει ο Πλωτίνος στον ορατό κόσμο. Ωστόσο, ο ορατός κόσμος στα μάτια του εξακολουθεί να μην είναι παρά μια πραγματικότητα ξεθωριασμένη και κατώτερη, από την οποία πρέπει να απομακρυνθούμε. Παρ’ όλα αυτά, δεν μπορούμε να ανακαλύψουμε το άρρητο, το μυστηριώδες, το υπερβατικό, το «Απόλυτο», ίσως, επίσης στον ανεξάντλητο πλούτο της παρούσας στιγμής και στον στοχασμό της πιο συγκεκριμένης πραγματικότητας, της πιο κοινής, της πιο καθημερινής, της πιο ταπεινής, της πιο άμεσης. Και δεν μπορούμε να προαισθανθούμε μέσα σ’ αυτήν την πάντοτε παρούσα «Παρουσία»; «Αφαίρεσε τα πάντα», έλεγε ο Πλωτίνος. Όμως, μέσα σε μια ζώσα αντίφαση, δεν φαίνεται επίσης να λέει: «Αγκάλιαζε τα πάντα»;
€ 14.20 € 11.36
- Επιπρόσθετες Πληροφορίες
- Αξιολογήσεις (0)
| Weight | 0.45 kg |
|---|---|
| Dimensions | 12 x 17 cm |
| Συγγραφέας | Pierre Hadot |
| Σελίδες | 370 |
| isbn13 | 978-960-527-409-2 |
Be the first to review “Πλωτίνος ή Η απλότητα του βλέμματος”
You may also like…
Ο αναρχικός τραπεζίτης
…και πέντε διάλογοι για την τυραννία
Φερνάντο Πεσσόα
Είναι δυνατόν να είναι κάποιος συγχρόνως πλούσιος και δαιμόνιος τραπεζίτης κι ένας ολοκληρωμένος αναρχικός που πολεμά για την απελευθέρωση της κοινωνίας; Σύμφωνα με τον Πεσσόα, ναι. Το διήγημα με τον προκλητικό τίτλο «Ο αναρχικός τραπεζίτης» δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1922. Παραβολή, διαλεκτική σάτιρα, υποδειγματικό οικοδόμημα μιας αυστηρής επαγωγικής λογικής, διαθέτει την εγγενή επικαιρότητα που χαρακτηρίζει ολόκληρο το έργο του Πεσσόα. Στους αντίποδες του Βιβλίου της ανησυχίας, Ο αναρχικός τραπεζίτης πραγματεύεται την πρακτική πλευρά της ζωής: την κοινωνία και τα επινοήματά της, το χρήμα, την άσκηση της εξουσίας και τους νόμους της.
Υπάρχεις σαν μοίρα
Στέλιος Ράμφος
Διαλέξεις για το Είναι και χρόνος του Χάιντεγγερ
Με το βιβλίο αυτό και με την δημοσίευσή του θέλησα να συμμετάσχω, κατά δύναμιν, στην γεμάτη ενδιαφέρον υποδοχή που επιφυλλάσουν οι νεώτερες γενιές των διανοουμένων μας σε ό,τι φέρνει την σφραγίδα της σκέψεως του Γερμανού φιλοσόφου και σε ότι πρωτοτύπως την εκφράζει. Από την δική μου βεβαίως σκοπιά: Θεωρώ πως το έργο του Χάιντεγγερ είναι ανάγκη να το προσλάβουμε, πέρα από την σαγήνη του, στην ενεργό του διάσταση, συνυφασμένη όχι μόνο με την μεσοπολεμική αγωνία της Ευρώπης, που εξέθρεψε τους εφιάλτες του εθνικοσοσιαλισμού και του κομμουνιστικού ολοκληρωτισμού, αλλά και με τον μεταπολεμικό μεταμοντερνισμό, το οποίου το ιστορικό τέλος φαίνεται να υπογράφει η σημερινή «οικονομική» κρίση με τα συμπαρομαρτούντα της.
Μεταφυσική του κάλλους Τόμος Α΄
Στέλιος Ράμφος
Αφήγησι της ελληνικής πτήσεως από τον Φαίδρο του Πλάτωνος στις πραγματείες του Πλωτίνου περί ωραίου.
Σκοπός αυτού του εγχειρήματος είναι να αναδειχθή η εκτίναξι του ελληνικού πολιτισμού προς την ζωή του πνεύματος, εκτίναξι η οποία συνεπάγεται μεγαλύτερη εσωτερικότητα, υψηλότερο αίσθημα ευθύνης προς τον κόσμο και τον γνωστό ή άγνωστο συνάνθρωπο. Η ανοικτότης αυτή ως αποδέσμευσι από την εγωτική και λοιπή βαρύτητα έχει κάτι παρθενικό, μία διαθεσιμότητα προς γονιμοποίησι από κάθε τι υπεροχικό. Το ποιοτικών ανώτερο εδώ είναι πνευματικό, αλλά πνευματικό δεν σημαίνει εξαυλωμένο, σημαίνει αποφασιστικά πιο σύνθετο, πραγματικότητα υπερτέρα του αθροίσματος των στοιχείων και των μερών της. Αίφνης η συνείδησι υπερβαίνει το σύνολο των εγκεφαλικών κέντρων και η ακτινοβολία ενός προσώπου το σύνολο των χαρακτηριστικών. Στην κατηγορία τούτης της ανωτερότητος ανήκει η ομορφιά, που αυξάνει κατά την καθαρότητα των έργων μας, την τιμιότητα των σκοπών μας και κατά την ψυχική μας ειρήνη. Έτσι πραγματικότης μου δεν είναι η υλικότης μου αλλά η μοναδικότης μου – ο ενεργός προσωπικός μου τρόπος να υπάρχω. Η δίψα του ωραίου θέτει ευθέως επί τάπητος την σχέσι μας με τον Θεό, σχέσι συνυφασμένη με τον έρωτα ως βαθύτατη επιθυμία της πραγματώσεως του ανθρώπου.
Η Υπερβατικότητα του Εγώ
Sartre Jean-Paul
Σχεδίασμα μιας φαινομενολογικής περιγραφής
Για τους περισσότερους φιλοσόφους το Εγώ είναι ένας «κάτοικος» της συνείδησης. Ορισμένοι διαπιστώνουν την τυπική παρουσία του στην καρδιά των βιωμάτων σαν μια κενή αρχή ενοποίησης. Άλλοι, ψυχολόγοι ως επί το πλείστον, νομίζουν ότι ανακαλύπτουν την υλική παρουσία του, ως κέντρου επιθυμιών και ενεργημάτων, σε κάθε στιγμή του ψυχικού μας βίου. Εμείς θα θέλαμε να δείξουμε εδώ ότι το Εγώ δεν είναι ούτε τυπικά ούτε υλικά μες στη συνείδηση: βρίσκεται έξω από αυτήν, στον κόσμο.Είναι ένα ον του κόσμου, όπως το Εγώ του άλλου.
Άπαντα Χρήστου Μαλεβίτση, 21ος τόμος – Το θάρρος της υπάρξεως
Paul Tillich
Άπαντα Χρήστου Μαλεβίτση
Ο Πάουλ Τίλλιχ (1886-1965) κατέχει ξεχωριστή θέση ανάμεσα στους διανοητές του εικοστού αιώνα. Φιλόσοφος και θεολόγος, προσπαθεί να δώσει απαντήσεις στα θεωρητικά και πρακτικά προβλήματα της εποχής μας συνενώνοντας την παράδοση της δυτικής σκέψης: αρχαίας ελληνικής, χριστιανικής και δυτικοευρωπαϊκής.
Το θάρρος της υπάρξεως είναι η αντίσταση στην αγωνία της μοίρας του σύγχρονου ανθρώπου, η αντίδραση στην αγωνία του θανάτου, στην αγωνία ελλείψεως νοήματος, στην αγωνία της ενοχής. Θάρρος έχει όποιος «βλέπει την άβυσσο με μάτια αετού, όποιος με νύχια αετού πιάνει την άβυσσο», όποιος υψώνεται πέρα από τις περιστάσεις και υπερβαίνει το μηδέν με τη μετοχή του στη θεϊκή ουσία.
Σε παράρτημα του παρόντος τόμου περιέχονται επίσης η εργασία του συγγραφέα «Βιβλική θρησκεία και η ζήτηση της έσχατης πραγματικότητας», καθώς και τα δύο δοκίμιά του «Φιλοσοφία και Θεολογία» και «Η ηθική σε ένα μεταβαλλόμενο κόσμο».
Όλα ή Τίποτα
Γιάννης Μ. Καλιόρης
Αντιεξουσιαστικός λόγος και συνείδηση των ορίων
Πόσο ο αντιεξουσιαστικός λόγος είναι πράγματι αντιεξουσιαστικός. Ο συγγραφέας μέσα από το παρόν δοκίμιο συζητά κάποιες απόψεις και αρχές του εν Ελλάδι αντιεξουσιαστικού λόγου. Ενός λόγου που στο μεν ιδεολογικό πεδίο οραματίζεται καθολικές απελευθερώσεις, μείζονα δικαιοσύνη και αυτονομία κοινωνική – επί εδάφους όμως πραγματικού-,όπου απαιτείται συνείδηση συγκεκριμένων δυνατοτήτων και ορίων, αμηχανεί υπολειπόμενος σε βάσιμες προτάσεις έμπρακτης θετικότητας.
Κατά αυτόν τον τρόπο, τόσο η απολυτότητα του αντισυστημικού του αρνητισμού όσο και η πολεμική δριμύτητα κατά του ετερόφρονος λόγου, δείχνουν ότι κι ο ίδιος, και παρά τις ειλικρινείς του προθέσεις, φέρεται από αξίωση ισχύος και κυριαρχίας παρόμοια κατ΄ ουσίαν – ή και εντονότερη- προς αυτήν που καταγγέλλει στους κατεστημένους φορείς της.
Χούσερλ
Dan Zahavi
Εισαγωγή στη φαινομενολογία του
Ο Έντμουντ Χούσερλ είναι από τους κορυφαίους διανοητές των αρχών του 20ου αιώνα. Η επίδραση του έργου του στους Ευρωπαίους φιλοσόφους από τον Χάιντεγκερ ως τον Ντεριντά, υπήρξε καθοριστική. Το βιβλίο του Νταν Ζαχάβη εισάγει τον αναγνώστη στις ρηξικέλευθες ιδέες, τις βασικές έννοιες και την κύρια επιχειρηματολογία με την οποία ο Χούρσελ θεμελίωσε ένα από τα σπουδαιότερα φιλοσοφικά κινήματα της σύγχρονης εποχής: τη φαινομενολογία.
Άπαντα Χρήστου Μαλεβίτση, 22ος τόμος – Ιστορία της Φιλοσοφίας, Μέρος Α΄
Sahakian S. William
Άπαντα Χρήστου Μαλεβίτση
Από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα
Στο δίτομο αυτό έργο του, ο Γ. Σαχακιάν, (1922-1986) εισάγει τον αναγνώστη στο πεδίο της φιλοσοφικής σκέψης, εκθέτοντας ανάγλυφα τις διαφοροποιημένες θεωρίες και ιδέες των μεγάλων φιλοσόφων δια μέσου των αρχαίων, μέσων και νεώτερων χρόνων. Δεν πρόκειται για απλή καταγραφή των φιλοσοφημάτων, αλλά για εσωτερική διασύνδεσή τους, ώστε να παρουσιάζονται ως διαλεκτική εξέλιξη αυτής της ιδέας και της αυτής αλήθειας. Κατά τον Έγελο, η μελέτη της ιστορίας της φιλοσοφίας δεν είναι παρά μελέτη της ίδιας της φιλοσοφίας.
Η φιλοσοφία είναι προϊόν του ελληνικού πνεύματος και του ελληνικού λόγου, θέτει ερωτήματα σχετικά με τη φύση του κόσμου και το νόημα της ανθρώπινης εμπειρίας, που αντιμετωπίζονται για πρώτη φορά σε ενοποιημένο σύστημα από τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη. Προσέγγιση που ακολούθησαν σε γενικές γραμμές οι μετέπειτα φιλόσοφοι.
Ο πρώτος τόμος καλύπτει την περίοδο από την αρχαιότητα μέχρι τον Διαφωτισμό, ενώ ο δεύτερος έχει αντικείμενο τη σύγχρονη φιλοσοφία. Όπως επισημαίνεται από τον μεταφραστή, «η περιπέτεια της φιλοσοφίας μέσα στο χρόνο είναι ένας διάπλους στον ωκεανό του αγνώστου, οδυσσειακός. Με τη δυσχέρεια, τον κίνδυνο, τη γοητεία και τη λύτρωση την οδυσσειακή». Επιδίωξη του συγγραφέα είναι να βοηθήσει τον αναγνώστη να κατανοήσει τους σύγχρονους φιλοσόφους και να εκτιμήσει την οφειλή τους σ’ αυτούς που προηγήθηκαν.
Άπαντα Χρήστου Μαλεβίτση, 20ος τόμος – Ιστορία της σύγχρονης ευρωπαϊκής φιλοσοφίας
Jozef Maria Bochenski
Άπαντα Χρήστου Μαλεβίτση
Ο Ι.Μ. Μποχένσκι (1902 -1995), Πολωνός καθηγητής φιλοσοφίας, διεθνώς αναγνωρισμένη αυθεντία στα ζητήματα της τυπικής λογικής, επιχειρεί σ’ αυτή τη επισκόπηση μιας συστηματική, γλαφυρή και έγκυρη έκθεση της Ευρωπαϊκής φιλοσοφίας του εικοστού αιώνα. Το παρόν βιβλίο είναι ένα σημαντικό βοήθημα για την κατανόηση της φιλοσοφίας, κυρίως στη Γαλλία, Αγγλία και Γερμανία, στο οποίο αναπτύσσονται, κατά τρόπο ισορροπημένο και εμβριθή, η εξέλιξη της φιλοσοφικής σκέψης και τα σύγχρονα ρεύματα της φιλοσοφίας της ζωής, του νεοθετικισμού, του υλισμού, της φαινομενολογίας, του υπαρξισμού και της μεταφυσικής.
Πρόθεση του συγγραφέα είναι να κατατοπίσει τον μη ειδικό αναγνώστη σε θέματα σύγχρονης φιλοσοφίας και ταυτόχρονα να του ανοίξει το δρόμο για περαιτέρω μελέτη και συστηματική σπουδή. Όπως επισημαίνεται από τον μεταφραστή, «τα ίδια τα κείμενα ως τοιαύτα, και από απόσταση θεώμενα, με τον καιρό αποψύχονται. Θα ξαναπάρουν ζωή, όταν τους εμφυσήσωμε το δικό μας ζωτικό ενδιαφέρον».
Το θάρρος της δημιουργίας (2η Έκδοση)
Rollo May
– Κι αν η φαντασία και η τέχνη δεν είναι, όπως πιστεύουν πολλοί, το σιρόπι στο γλυκό της ζωής, αλλά η βασική πηγή της ανθρώπινης εμπειρίας;
– Κι αν όλη μας η λογική και η επιστήμη ανακύπτουν από μορφές της τέχνης κι όχι το αντίθετο;
Ο Ρόλλο Μέυ βοηθάει όλους μας να βρούμε και να απελευθερώσουμε εκείνες τις δημιουργικές παρορμήσεις που μας προσφέρουν τις δυνατότητες να πετύχουμε νέους στόχους.
Γνωστός και ως «πατέρας της υπαρξιακής ψυχολογίας» αντλεί από την εμπειρία του για να μας δείξει πως μπορούμε να σπάσουμε τις παλιές πολυχρησιμοποιημένες δομές στη ζωή μας.
Αυτό το εμπνευσμένο βιβλίο μας ανοίγει δρόμους για να ξεπεράσουμε τους φόβους μας και να φτάσουμε σ’ έναν ολοκληρωμένο εαυτό.
«Η δημιουργική υπόσταση της ζωής» του Στέφανου Ξένου (στο «Διαβάσαμε»).
Related Products
Το μυστικό του Ιησού (5η Έκδοση)
Στέλιος Ράμφος
Αυτό το βιβλίο γράφτηκε εντός παρενθέσεως. Καθώς προχωρούσα στον δεύτερο τόμο της Μεταφυσικής του κάλλους σχολιάζοντας τους νηπτικούς Πατέρες, συνειδητοποίησα ότι μιλούσα για ένα χριστιανισμό μετά τον τέταρτο αιώνα, στου οποίου το δόγμα έβαζαν την σφραγίδα τους η στωική και η νεοπλατωνική κυρίως σκέψη. Μπορεί ο χριστιανισμός αυτός να αντιμετώπιζε εχθρικά την ελληνική φιλοσοφία, αλλά υιοθετούσε κρίσιμα διανοητικά της εργαλεία, όπως η διάκριση αισθητού-νοητού, και γλιστρούσε με τον τρόπο του στην σωτηριολογία της. Επέμενα δηλαδή στις εξελίξεις και προσπερνούσα το εναρκτήριο γεγονός, σαν να επρόκειτο για ταυτόσημα πράγματα. Δημιουργιόταν έτσι ένα κενό, το οποίο επιχειρώ τώρα να καλύψω με το «Μυστικό του Ιησού», ώστε τα φιλοκαλικά μελετήματα που θα ακολουθήσουν να τοποθετούνται στον δικό τους ιστορικό ορίζοντα και την στατική αποτύπωση να διαδεχθεί η ερμηνευτική δυναμική…
Ουσία και ορισμός
Η προβληματική της ενότητος εις τα οικεία κεφάλαια των «Μετά τα φυσικά» του Αριστοτέλους
[…] Στην μελέτη μας επιχειρούμε να δείξουμε τους δύο διαφορετικούς δρόμους που ακολουθεί ο Αριστοτέλης, προκειμένου να καταδείξει την ενότητα του λόγου της ουσίας. Ο πρώτος δρόμος, ο οποίος βασίζεται στη μέθοδο της λογικής διαιρέσεως, αναδεικνύει και τον τρόπο με τον όποιον θεμελιώνεται η ενότης της κατά τον λόγον ουσίας, του είδους. Προσπαθούμε να φωτίσουμε τόσο το πλατωνικό υπόβαθρο αυτής της μεθόδου, όσο και τα σημεία στα οποία εστιάζεται η αριστοτελική κριτική στη διαιρετική Διαλεκτική της Ακαδημίας. Ο δεύτερος δρόμος, ο οποίος συνίσταται σε μία καθαρώς οντολογική προσέγγιση του προβλήματος της ενότητος του ορισμού, καταλήγει στην εξήγηση των αιτίων της ενότητος της ίδιας της συναμφοτέρου ουσίας, και -βαθύτερα- στην εξήγηση των αιτίων της ενότητος ύλης και μορφής. Προσπαθούμε να δείξουμε ότι τα αίτια αυτά εντοπίζονται σε τρία διαφορετικά επίπεδα -στο πεδίον της Φύσεως, των εν γενέσει και φθορά όντων, στο πεδίον της Οντολογίας, και στο πεδίον της Μεταφυσικής- και επιχειρούμε να ερμηνεύσουμε την αναγωγή των αιτίων από το ένα πεδίον στο άλλο. Μέσα στα πλαίσια του εγχειρήματος αυτού δίδεται ιδιαίτερη έμφασις στη διάκριση του αιτίου της ενότητος της ουσίας, όπως αυτό παρουσιάζεται στο τέλος του Ζ΄ βιβλίου, από το αίτιον της ενότητος της ουσίας, όπως αυτό παρουσιάζεται στο τέλος του Η΄ βιβλίου. […] (από τον πρόλογο της συγγραφέως)
Το αδιανόητο τίποτα (5η Έκδοση)
Στέλιος Ράμφος
Φιλοκαλικά ριζώματα του νεοελληνικού μηδενισμού.
Δοκίμιο φιλοσοφικής ανθρωπολογίας.
«Φιλοκαλία των ιερών νηπτικών» είναι η φημισμένη ανθολογία ασκητικών κειμένων, που οργώνει αμέσως ή εμμέσως της συνειδήσεως των ορθοδόξων χριστιανών τους τελευταίους δύο και πλέον αιώνες. Δεν είναι έργο με αναφορά το παρελθόν. Μέσα από τις σελίδες της ενάγει ο δρόμος για να κατανοήσουμε δυσνόητα χαρακτηριστικά του συλλογικού μας προσώπου μαζί με καθοριστικές ιδέες και αξίες μας. Μας δίνει την δυνατότητα να θεμελιώσουμε επιστημονικά μια νεοελληνική ανθρωπολογία, που οδυνηρά μας λείπει, δημιουργώντας μόνιμη κρίση πολιτισμού. Μέσα από «Το Αδιανόητο Τίποτα» ο Στέλιος Ράμφος ερμηνεύει τα αντιπροσωπευτικότερα κείμενα της Φιλοκαλίας και τα συνδέει με μεγάλα προβλήματα του σύγχρονου πολιτισμού.
Χρονικό ενός καινούργιου χρόνου (πανόδετο)
Στέλιος Ράμφος
Αφορμές πνευματικού αναπροσανατολισμού
Το βιβλίο αυτό δεν το περίμενα: γράφτηκε σαν παρένθεση κατά παραγγελίαν. Τον Νοέμβριο 1994 καθημερινή εφημερίδα μου ζήτησε επίμονα μακράς πνοής κυριακάτικη ολοσέλιδη συνεργασία με θέματα δικής μου επιλογής. Συμφώνησα υπό τον όρο τα άρθρα να εκτυπωθούν στα ελληνικά -δηλαδή με το πολυτονικό σύστημα-, πράγμα το οποίον η διεύθυνση απεδέχθη, οπότε άρχισα να γράφω και να παραδίδω κείμενα. Η έναρξη των δημοσιεύσεων είχε ορισθεί για την Πρωτοχρονιά 1995. Όταν όμως έφθασε η ώρα, η δημοσίευση ανεβλήθη και συνέχισε να αναβάλλεται, ενώ εξακολουθούσα να παραδίδω υλικό, μέχρις ότου ζητώντας προς τα μέσα του Μαΐου να σαφηνισθεί επιτέλους η κατάσταση μου διεμηνύθη, χωρίς περισσότερες εξηγήσεις, ότι η συνεργασία με την εφημερίδα ματαιώνεται. Εν τω μεταξύ η σειρά των άρθρων, πλην του τελευταίου, ήταν έτοιμη και δεν μου έκανε καρδιά να μην τη συμπληρώσω. Αλλά τώρα δεν με απασχολούσε πια το ευρύ κοινό της εφημερίδας και το άρθρο μετεβλήθη σε αρκετά απαιτητικό και εκτενές μελέτημα: βρήκα την ευκαιρία να εξηγηθώ εν τινι μέτρω για τον χαρακτήρα της εξατομικεύσεως. Η «ευκαιρία» τούτη ίσως κράτησε περισσότερο απ’ ό,τι λογάριαζα, πάντως η σειρά των άρθρων για τη σημερινή Ελλάδα ως πνευματικό ζήτημα, έστω άνισα, ολοκληρώθηκε. Σ’ αυτά πρόσθεσα τρία σημειώματα περί ζωγραφικής (το πρώτο του 1983, και δύο επόμενα του 1995), μια διάλεξη περί παιδείας στο Κολλέγιο Αθηνών (1991), δημοσιευμένη αργότερα στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» (Νοέμβριος 1992), και παρέδωσα το βιβλίο, με μικρές προσθήκες και διορθώσεις, προς εκτύπωσιν.
Σαν διφορούμενο άγγιγμα (Μούσες 27)
Στέλιος Ράμφος
Ο τίτλος του βιβλίου δηλώνει τον διφορούμενο και γι’ αυτό συχνά δραματικό χαρακτήρα ενός κόσμου ο οποίος ανασαίνει ελεύθερα και συγχρόνως ασφυκτιά στην ατμόσφαιρα των επιλογών του. Το ερώτημα είναι: πώς περνούμε από την τυραννική ανελαστικότητα των μονοσήμαντων αληθειών στην ωριμότητα της αποδοχής του πολυσήμαντου. Από τα περιεχόμενα τα πρώτα έξι κείμενα έχουν ήδη δημοσιευθεί, ενώ το επίμετρο για το ρεμπέτικο και την καθολικότητα του μοναδικού μαζί με τα τέσσερα τελευταία κείμενα είναι ανέκδοτα.
Το νόημα του έρωτα
Vladimir Solovyov (Δείτε την νέα έκδοση εδώ).
[…] Υπάρχει μόνο μία δύναμη η οποία μπορεί εκ των έσω, ριζικά, να υπονομεύσει τον εγωισμό· και όντως τον υπονομεύει. Η δύναμη αυτή είναι ο έρωτας και κατά κύριο λόγο ο σαρκικός έρωτας. […] Το νόημα και η αξία του έρωτα ως αίσθημα έγκειται στο γεγονός ότι μας υποχρεώνει πραγματικά με όλη μας την ύπαρξη να αποδεχτούμε ότι ο άλλος έχει μια απόλυτη, κεντρική σημασία, την οποία, δυνάμει του εγωισμού, την νιώθουμε μόνο για τον εαυτό μας, μέσα μας. Ο έρωτας είναι σημαντικός όχι μόνο ως ένα από τα αισθήματά μας, αλλά ως μεταφορά του κέντρου του ζώντος ενδιαφέροντός μας από τον εαυτό μας σε κάποιον άλλον, ως μετακίνηση του ίδιου του κέντρου της προσωπικής μας ζωής. Αυτό είναι χαρακτηριστικό οποιουδήποτε έρωτα, αλλά στον σαρκικό έρωτα είναι κυρίαρχο. […]
Η ελληνική και πατερική βυζαντινή φιλοσοφία
Βασίλειος Τατάκης
Είναι γνωστό ότι η χριστιανική παράδοση και η θεολογία πολλά οφείλουν (θετικά και αρνητικά) στη συνάντηση του αρχαίου ελληνικού πνεύματος (και φιλοσοφίας) με το Πνεύμα της Εκκλησίας και την Αλήθεια της. Η συνάντηση αυτή έχει κατά καιρούς «παρουσιαστεί» υπό διάφορες μορφές και συχνά έχει τροφοδοτήσει αιρετικές ή άλλες παρεκκλίσεις. Με την πρόθεση να ακούσουμε πώς μιλάει για τη συνάντηση ένας λαμπρός μελετητής, ο Βασίλειος Τατάκης, και με την ελπίδα ότι θα θελήσουμε να καταλάβουμε τις προεκτάσεις της συνάντησης αυτής στο σημερινό μας περίγυρο, εκδίδουμε το κείμενο αυτό που είναι κάτι σαν σύνοψη της ευρύτερης μελέτης του «Η βυζαντινή φιλοσοφία». Για να βοηθήσουμε την καλύτερη κατανόηση των «αιώνιων» αυτών ζητημάτων, επισυνάπτουμε στο τέλος, ως Επίμετρο, μελέτημα του θεολόγου Νίκου Ματσούκα που, μεταξύ άλλων, σχολιάζει το έργο του Β. Τατάκη και διαλέγεται μ’ αυτό.
Η έννοια του Θεού μετά το Άουσβιτς
Hans Jonas
Μία από Ιουδαίων φωνή
Από την στιγμή που παρέδωσε τον εαυτό του σ’ ένα κόσμο εν τω γίγνεσθαι, ο Θεός δεν έχει τίποτε άλλο να δώσει. Τώρα μένει ο άνθρωπος να δώσει σ’ Εκείνον. Κι αυτό μπορεί να το κάνει αν στην ζωή του επαγρυπνεί ώστε να μην συμβαίνει πολύ συχνά ή να μην συμβαίνει εξ αιτίας του να μετανιώνει ο Θεός που άφησε τον κόσμο να γίνει και να γίνεται.
Νεο – εμπειρισμός και μεταφυσική
Σταύρος Δ. Πάνου
Η εργασία αυτή είναι καρπός ενός σεμιναρίου που άρχισα, πριν από κάποια χρόνια, με τους φοιτητές μου στο Μόναχο. Άλλες υποχρεώσεις δεν μου επέτρεψαν παρά μόλις τώρα να τη δω και πάλι και να της δώσω μια διαφορετική μορφή. Να την κάνω όσο το δυνατόν πιο προσιτή στο ευρύτερο κοινό και ιδιαίτερα σε όλους όσους αγαπούν το στοχασμό και, σε μια δύσκολη εποχή σαν τη δική μας, δεν εφησυχάζουν, αλλά σκέφτονται δημιουργικά. Η προσπάθεια συρρίκνωσης της φιλοσοφικής σκέψης από την τεχνολογία και τον μονοδιάστατο επιστημολογικό μοντερνισμό, η συχνά μονοσήμαντη αίσθηση της πραγματικότητας κάνουν αναγκαία την προσέγγιση ενός σημαντικού θέματος, όπως αυτό της μεταφυσικής. Ενός θέματος που υπαγορεύει η φύση της ίδιας της φιλοσοφικής σκέψης. Ο διάλογος με το νεο-εμπειρισμό, που αποτελεί πρόδρομο και της «αναλυτικής φιλοσοφίας» και των ποικίλων τάσεων της σύγχρονης επιστημολογίας, γίνεται σε σχέση και σε αναφορά με το πρώτο και έσχατο ερώτημα της φιλοσοφίας, το ερώτημα για το ον και το νόημα. […] (από τον πρόλογο του συγγραφέα)
Ψυχή άρα ζωή
Βασίλης Μπετσάκος
Ο αποφατικός χαρακτήρας της αριστοτελικής θεωρίας της ψυχής
Για την αριστοτελική εκδοχή της ορθολογικότητας η γνώση δεν αποβλέπει στο κλείσιμο και την ολοκλήρωση, στον απαρτισμό μιας αυθεντικής περιγραφής του κόσμου. Ο Έλληνας φιλόσοφος δεν ενστερνίζεται την νεωτερική πίστη ότι η γλώσσα-γνώση μπορεί να αποτυπώσει με απόλυτη ακρίβεια την κοσμική, κοινωνική και ψυχική πραγματικότητα, και να την ερμηνεύσει στην πληρότητα του βάθους της. Η θεωρητική του πράξη εδράζεται στην πεποίθηση ότι το απροσδιόριστο υπάρχει ακριβώς ως τέτοιο, ότι κάθε ορθολογικός γνωστικός καθορισμός αφήνει ένα μη καθορισμένο και μη ορθολογικό κατάλοιπο, ότι η αναγκαιότητα και η ενδεχομενικότητα συνυφαίνονται, ότι η ψυχή παραμένει πάντοτε έτερη αυτού που η λογική διαύγαση οροθετεί ως ψυχή. Μέσα στη φιλοσοφία του Αριστοτέλη αναδύεται η κριτική ορθολογική γνωσιοθεωρία του· ο πυρήνας των κριτηρίων της δεν είναι συντακτικός αλλά κοινωνικός-πολιτικός. Λογικότητα είναι κυρίως η δυνατότητα να κοινωνείται το νόημα της απόφανσης, να λειτουργεί αυτή ως κοινός λόγος. Η γνώση μπορεί να αληθεύει μόνο εκ των υστέρων, ως κοινωνικό γεγονός ανταπόκρισης των αφαιρετικών διατυπώσεων στην εμπειρία των δεκτών. Έτσι, η αριστοτελική θεωρία της ψυχής παραμένει ορθολογικά επιστημονική, χωρίς να φθονεί την απόλυτη ακρίβεια ενός νοησιαρχικού οικοδομήματος, χωρίς να δεσμεύεται από ανυπέρβλητες αξιωματικές αρχές, χωρίς να θηρεύει την εσωτερική συνέπεια ενός αυτοτροφοδοτούμενου συστήματος. Ο Αριστοτέλης σχετικοποιεί τις κλειστές κατασκευές και τις μηχανιστικές ερμηνείες· υποσκάπτει αποφατικά όποιες βεβαιότητες υποβάλλονται από την διδασκαλία του, αρνείται να υποκαταστήσει την αλήθεια των πραγμάτων με την διατύπωσή της. Δεν θεωρεί την λογική απόδειξη ως αποκλειστική μέθοδο παραγωγής της γνώσης· την εντάσσει σ’ εκείνη την γνωστική πράξη που ενεργοποιεί ολόκληρη την ανθρώπινη ύπαρξη την ριζωμένη στον κόσμο και την κοινωνία. Αυτή η εμπράγματη γνώση είναι όντως γνώση υπαρξιακή. Ο αποφατικός ορθολογισμός του Αριστοτέλη οδεύει στους αντίποδες του ρασιοναλισμού: απλά στη ζωή.
There are no reviews yet.